ارنست رنان

از آنجایی که والدینش می‌خواستند او کشیش شود، او را به فراگرفتن الهیات گماشتند. این امر باعث شد تا او دست از مذهب و کتاب‌های آسمانی شسته و تفسیر کاتولیک‌ها را از انجیل بنگرد. در این حال بود که او در اوان جوانی نسبت به مذهب بی علاقه شد و به دنبال نویسندگی، فلسفه و تاریخ رفت. او به مطالعات خاورشناسی علاقه داشت و تاریخ را سرچشمه تجربه‌ها می‌دانست.

رنان علم را در کمک به پیشرفت بشر برتر از دین می‌داند. در سال ۱۸۶۳ کتاب زندگانی مسیح (Vie de Jésus) را منتشر کرد که موجب جنجال مجامع دینی شد. تحقیقات علمی و تاریخی او ارزش زیادی دارند. رنان در ۲ اکتبر ۱۸۹۲ درگذشت.

• تاریخ ملت اسرائیل (Histoire du peuple d'Israël)
• آینده علم (L'avenir de la science)
• زندگانی مسیح (Vie de Jésus)
• اصول مسیحیت (Eau de Jouvence)

رنان البته به خاطر تفکرات نژاد پرستانه و ضد سامی خود مورد انتقاد است. او معتقد است که نژاد سامی گرفتار دگماتیسم ذهنی بوده و مستعد تمدن نیست. او نژاد سامی را یک نژاد «ناقص» می‌دانست.

«طبیعت نژادهای گوناگون برای کار کردن فراهم کرده‌است: نژاد چینی که چابکی شگفت‌انگیزی در کارهای دستی دارد و تقریباً هیچگونه احساس شرف و افتخار در او نیست، نژاد سیاه که نژاد کار بر روی زمین و کشاورزی است، با او به مهربانی و انسانیت رفتار کن تا همه چیز روبراه و آنگونه که شایسته‌است بماند. دیگر نژاد اربابان و جنگاوران است، نژاد اروپایی. اگر این نژاد نجیب را بکارهای پست مانند چینی‌ها و سیاهان بگماری شورش خواهند کرد… آنچه برای کاگر ما مایه شورش است مایه شادمانی یک چینی و یک فلاح (عرب) خواهد بود زیرا که آنان به هیچ عنوان مخلوقات نظامی (جنگجو) نیستند. هر کس را بکار مخصوص خود بگمار تا همه خوش باشند.»

«این نژاد (سامی) اگر بتوانم نام نژاد بر آن بگذارم، در برابر نژاد هند و اروپایی مانند یک طرح مدادی است در برابر یک نقاشی؛ او فاقد آن تنوع و آن غنا و آن فراوانی زندگی است که شرط لازم تکامل و بی نقصی است… نژاد سامی پربارترین دوره زندگی خود را در عهد کودکی خود تجربه کرده‌است و از آن پس دیگر هرگز به سن بلوغ نرسیده.»