ادسخر دیکسترا
ریاضی‌دان، فیزیکدان، دانشمند علوم کامپیوتر، و مهندس هلندی
ادسخر ویبه دِیکسترا (تلفظ هلندی: [ˈɛtsxər ˈʋibə ˈdɛikstra] (
شنیدن) (زاده ۱۱ مه ۱۹۳۰ - درگذشته ۶ اوت ۲۰۰۲) دانشمند هلندی در علوم ریاضی و علوم رایانه، برنامه‌نویس، مهندس نرم‌افزار، علوم سامانه‌ها، مقاله‌نویس علمی و پیشگام در علم محاسبات بود. او که یک فیزیکدان نظری بود، از سال ۱۹۵۲ تا ۱۹۶۲ به عنوان برنامه‌نویس در مرکز ریاضیات (آمستردام) کار کرد. دیکسترا که در بیشتر عمر خود استاد دانشگاه بود، از سال ۱۹۸۴ تا زمان بازنشستگی‌اش در سال ۱۹۹۹، کرسی صدمین ساله اشلومبرگر در علوم رایانه را در دانشگاه تگزاس در آستین داشت.
| ادسخر ویبه دِیکسترا | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۱ مهٔ ۱۹۳۰ رتردام، هلند |
| درگذشت | ۶ اوت ۲۰۰۲ (۷۲ سال) نیونن، هلند |
| محل زندگی | نیونن |
| ملیت | هلندی |
| جایزه(ها) |
|
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | |
| محل کار | |
| تأثیر گرفته از | |
او استاد ریاضیات در دانشگاه فناوری آیندهوون (۱۹۶۲–۱۹۸۴) و پژوهشگر در شرکت باروز (۱۹۷۳–۱۹۸۴) بود. در سال ۱۹۷۲، او اولین فرد غیر آمریکایی و انگلیسی بود که برنده جایزه تورینگ شد. وی این جایزه را به خاطر کمک‌های بنیادین به پیش برد زبان‌های برنامه‌سازی دریافت کرد. یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های نسل پایه‌گذار علم محاسبات، دایکسترا بود که به شکل‌گیری این رشته جدید هم به عنوان مهندس و هم به عنوان نظریه‌پرداز در علوم نظری رایانه کمک کرد.
فعالیت‌ها
- الگوریتم دایکسترا (مسئله یافتن کوتاهترین مسیر)
- الگوریتم پریم (درخت پوشای کمینه)
- نخستین کامپایلر اجرای زبان برنامه‌نویسی الگول ۶۰
- تحلیل ساختارمند
- برنامه‌نویسی ساخت‌یافته
- نشان‌بر
- ریسه
- رایانش توزیع‌شده
- همگام‌سازی
- انحصار متقابل
- بخش بحرانی
- گسترش و تعمیم الگوریتم دکر
- پشته فراخوانی
- گرسنگی منابع
- بن‌بست
- الگوریتم بانکدار
- مسئله غذا خوردن فیلسوف‌ها
- مسئله آرایشگر خوابیده
- مسئله تولیدکننده-مصرف‌کننده (مسئله تولیدکننده-مصرف‌کننده)
- مرتب‌سازی روان
- معماری نرم‌افزار
جستارهای وابسته
- الگوریتم دیکسترا
- نشان‌بر
منابع
- ↑ Hoare, C. A. R. (12 October 2010). "The 2010 Edsger W. Dijkstra Memorial Lecture: What Can We Learn from Edsger W. Dijkstra?". Department of Computer Science, The University of Texas at Austin. Retrieved 12 August 2015.
- ↑ Ryder, Barbara G. ; Soffa, Mary Lou; Burnett, Margaret (2005). Impact of Software Engineering Research on Modern Programming Languages. ACM Transactions on Software Engineering and Methodology, Vol. 14, No. 4, October 2005, p. 431-477. “Of great influence to Pascal was Structured programming, put forth by E. W. Dijkstra. This method of proceeding in a design would obliviously be greatly encouraged by the use of a Structured Language, a language with a set of constructs that could freely be combined and nested. The textual structure of a program should directly reflect its flow of control. ”
- ↑ Wirth, Niklaus (2008). A Brief History of Software Engineering. IEEE Annals of the History of Computing, vol.30, no. 3, July–September 2008, p. 32-39. “In 1965 Dijkstra wrote his famous Notes on Structued Programming and declared programming as a discipline in contrast to a craft. Also in 1965 Hoare published an important paper about data structuring. These ideas had a profound influence on new programming language, in particular Pascal. Languages are the vehicles in which these ideas were to be expressed. Structured programming became supported by a structured programming language. ”
- ↑ As Lamport (2002) wrote, “Edsger W. Dijkstra started the field of concurrent and distributed algorithms with his 1965 CACM paper “Solution of a Problem in Concurrent Programming Control”, in which he first stated and solved the mutual exclusion problem. That paper is probably why PODC exists; it certainly inspired most of my work. ”
- ↑ Lamport, Leslie. "Turing Lecture: The Computer Science of Concurrency: The Early Years (Communications of the ACM, Vol. 58 No. 6, June 2015)". Association for Computing Machinery. Retrieved 22 September 2015.
While concurrent program execution had been considered for years, the computer science of concurrency began with Edsger Dijkstra's seminal 1965 paper that introduced the mutual exclusion problem. (...) The first scientific examination of fault tolerance was Dijkstra's seminal 1974 paper on self-stabilization. (...) The ensuing decades have seen a huge growth of interest in concurrency—particularly in distributed systems. Looking back at the origins of the field, what stands out is the fundamental role played by Edsger Dijkstra, to whom this history is dedicated.
- ↑ "Edsger Dijkstra | Biography, Algorithm, & Facts | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-07-14.
- ↑ Niklaus Wirth (2005): "Of great influence to Pascal was Structured Programming, put forth by E. W. Dijkstra. This method of proceeding in a design would obliviously be greatly encouraged by the use of a Structured Language, a language with a set of constructs that could freely be combined and nested. The textual structure of a program should directly reflect its flow of control."
- ↑ Wirth, Niklaus (July–September 2008). "A Brief History of Software Engineering" (PDF). IEEE Annals of the History of Computing. 30 (3): 32–39. doi:10.1109/MAHC.2008.33. S2CID 9035976. Retrieved 2020-09-22.
In 1965 Dijkstra wrote his famous Notes on Structured Programming and declared programming as a discipline in contrast to a craft. Also in 1965 Hoare published an important paper about data structuring. These ideas had a profound influence on new programming languages, in particular Pascal. Languages are the vehicles in which these ideas were to be expressed. Structured programming became supported by a structured programming language.
- ↑ Laplante (1996).
- ↑ Faulkner, Larry R.; Durbin, John R. (19 August 2013). "In Memoriam: Edsger Wybe Dijkstra" (PDF). University of Texas at Austin. Retrieved 20 August 2015.
- ↑ O'Regan, Gerard (2013). Giants of Computing: A Compendium of Select, Pivotal Pioneers. Springer. pp. 91–92.
- ↑ Albin, Stephen T. (2003). The Art of Software Architecture: Design Methods and Techniques (Wiley Publishing, Inc.), p. 3
پیوند به بیرون
- E.W. Dijkstra Archive (مرکز تاریخ آمریکا، دانشگاه تگزاس در آستین) (انگلیسی)