اتلس ۵
اتلس ۵ (به انگلیسی: Atlas V) یک نوع موشک سامانه یک بار مصرف پرتاب از خانواده موشکهای اتلس است. اتلس ۵ در گذشته توسط شرکت لاکهید مارتین راهاندازی میشد و اکنون توسط لاکهیدمارتین-بوئینگ که شرکتی از ترکیب بویینگ و لاکهید مارتین است، ساخته و به کار میافتد. اتلس ۵ از یک موتور آردی-۱۸۰ ساخت روسیه که سوخت آن نفت سفید و اکسیژن مایع میباشد برای تأمین نیروی طبقه اول، و یک موتور آمریکایی آرال-۱۰ با سوخت هیدروژن مایع و اکسیژن مایع برای طبقه بالایی که سِنتور نام دارند، استفاده میکند. در برخی از پیکربندیها همچنین از موشکهای پیشرانهٔ سوخت جامد ساخت اروجت در اطراف بدنه نیز استفاده میشود. کلاهکهای موشکهای اتلس ۵ که ۴ متر یا ۵٫۴ متر قطر دارد و سه اندازه طولی دارند، توسط یک شرکت سوییسی راگ اسپیس ساخته میشوند. اجزا این موشک در شهرهای دیکاتور، آلاباما؛ هارلینجن، تگزاس؛ سن دیگو کالیفرنیا؛ و در شعبه مرکزی یونایتد لانچ الاینس نزدیک دنور سرهم میشوند.
در ۲۲ پرتابش از اولین پرتاب اوت ۲۰۰۲ تا اوت ۲۰۱۰ اتلس ۵ تقریباً موفقیت کامل را داشتهاست. البته در ۱۵ ژوئن ۲۰۰۷ در پرتاب یکی از ماهوارههای جاسوسی انآراو ال-۳۰ در طبقه دوم موشک نابهنجاری پیش آمد و موتور سنتور زودتر از زمان برنامهریزی شده خاموش شد. این ماهواره در مداری پایینتر از چیزی که برنامه ریزی شده بود قرار گرفت؛ ولی با این حال خود انآراو این پرتاب را هم جزو پرتابهای موفق اعلام کرد.
عملکرد | EELV/وسیله پرتاب متوسط-سنگین |
---|---|
سازنده | یونایتد لانچ الاینس |
کشور مبدأ | ایالات متحده آمریکا |
هزینهٔ هر پرتاب | هزینه هربار پرتاب $187M, در پیکربندی 401 |
ابعاد | |
بلندی | 58.۳ متر (191.۲ فوت) |
قطر | ۳٫۸۱ متر (۱۲٫۴۹ فوت) |
جرم | ۳۳۴۵۰۰ کیلوگرم (۷۳۷۴۰۰پوند) |
تعداد مراحل | ۲ |
ظرفیت | |
بار مفید به لئو | ۹۷۵۰–۲۹۴۲۰ کیلوگرم (۲۱۴۹۰–۶۴۸۶۰ پوند) |
بار مفید به GTO | ۴۷۵۰–۱۳۰۰۰ کیلوگرم (۱۰۴۷۰–۲۸۶۶۰ پوند) |
تاریخچهٔ پرتاب | |
وضعیت | فعال |
سایتهای پرتاب | SLC-41, Cape Canaveral SLC-3E, Vandenberg AFB |
مجموع پرتابها | ۲۴ (۴۰۱: ۱۰, ۴۱۱: ۲, ۴۲۱: ۳, ۴۳۱: ۲) (۵۰۱: ۳, ۵۲۱: ۲, ۵۳۱: ۱, ۵۵۱: ۱) |
پرتاب(های) موفق | ۲۳ (۴۰۱: ۹, ۴۱۱: ۲, ۴۲۱: ۳, ۴۳۱: ۲) (۵۰۱: ۳, ۵۲۱: ۲, ۵۳۱: ۱, ۵۵۱: ۱) |
پرتاب(های) ناتمام | 1 (401) |
نخستین پرواز | ۴۰۱: ۲۱ اوت ۲۰۰۲ ۴۱۱: ۲۰ آوریل ۲۰۰۶ ۴۲۱: ۱۰ اکتبر ۲۰۰۷ ۴۳۱: ۱۱ مارچ ۲۰۰۵ ۵۰۱: ۲۲ آوریل ۲۰۱۰ ۵۲۱: ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۳ ۵۳۱: ۱۴ اوت ۲۰۱۰ ۵۵۱: ۱۹ ژانویه ۲۰۰۶ |
افراد یا محمولههای منتقلشده | مدارگرد شناسایی مریخ نیوهورایزنز مدارگرد شناسایی ماه رصدخانه پویاییشناسی خورشید بوئینگ ایکس-۳۷ |
بوسترها (غیرسنگین) - اروجت | |
شمار بوسترها | ۰ تا ۵ عدد |
موتورها | ۱ سوخت جامد |
رانش | ۱۲۷۰کیلونیوتون (۲۸۵۵۰۰ پوند) |
تکانه ویژه | ۲۷۵ ثانیه |
مدتزمان سوختن | ۹۴ ثانیه |
سوخت | سوخت جامد |
بوسترها (اتلس ۵ سنگین (5HX)) - اتلس هسته پیشران اصلی | |
شمار بوسترها | ۲ |
موتورها | 1 RD-۱۸۰ |
رانش | ۴۱۵۲ کیلونیوتون (۹۳۳۴۰۶ پوند) |
تکانه ویژه | ۳۱۱ ثانیه |
مدتزمان سوختن | ۲۵۳ ثانیه |
سوخت | نفت سفید/اکسیژن مایع |
مرحلهٔ نخست - اتلس هسته پیشران اصلی | |
موتورها | 1 RD-۱۸۰ |
رانش | ۴۱۵۲ کیلونیوتون (۹۳۳۴۰۰ پوند) |
تکانه ویژه | ۳۱۱ ثانیه |
مدتزمان سوختن | ۲۵۳ ثانیه |
سوخت | نفت سفید/اکسیژن مایع |
مرحلهٔ دوم (اتلس ۵ XX1) سنتور | |
موتورها | 1 RL10A |
رانش | ۹۹٫۲ کیلونیوتون (۲۲۳۰۰ پوند) |
تکانه ویژه | ۴۵۱ ثانیه |
مدتزمان سوختن | ۸۴۲ ثانیه |
سوخت | هیدروژن مایع/اکسیژن مایع |
مرحلهٔ دوم (اتلس ۵ XX2) - سنتور | |
موتورها | 2 RL10A |
رانش | ۱۴۷ کیلونیوتون (۴۱۶۰۰ پوند) |
تکانه ویژه | ۴۴۹ ثانیه |
مدتزمان سوختن | ۴۲۱ ثانیه |
سوخت | هیدروژن مایع/اکسیژن مایع |
پانویس
- ↑ Spaceflight Now | Breaking News | NASA chooses Atlas 5 rocket to launch MAVEN to Mars
- ↑ United Launch Alliance. "Atlas V Product Card" (PDF). Archived from the original (PDF) on 16 March 2010. Retrieved 9 March 2011.
- ↑ Gunter's Space Page - Atlas V (401)
- ↑ «Launch Vehicles | Lockheed Martin». بایگانیشده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۱. دریافتشده در ۹ مارس ۲۰۱۱.
- ↑ Morring, Frank, Jr. (June ۲۲, ۲۰۰۷). "NRO Shortfall May Delay Upcoming ULA Missions". Aviation Week. Archived from the original on 5 February 2012. Retrieved 9 March 2011.
- ↑ «:: Welcome to the National Reconnaissance Office ::». بایگانیشده از اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۰۸. دریافتشده در ۹ مارس ۲۰۱۱.