ضیاءالدین بن اثیر
ضیاءالدین ابوالفتح، محمّد شیبانی شهرت‌یافته به ضیاءالدین بن اثیر همچنین ابن اثیر جَزَری (۱۱۶۵–۱۲۴۰م) ادیب، زبان‌شناس، نویسنده و شاعر عراقی بود که به‌ویژه در برای اثرش المثل السائر آوازه دارد.
| ضیاءالدین بن اثیر | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۱۶۵م/ ۵۵۸ق جزیره ابن عمر |
| درگذشت | دسامبر ۱۲۳۹م یا ژانویه ۱۲۴۰م / جمادی‌الاول ۶۳۷ق بغداد |
| محل زندگی | عراق و مصر |
| پیشه | ادیب، زبان‌شناس، نویسنده و شاعر |
| آثار | «الوشی المرقوم فی حل المنظوم»، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر |
| سبک | در ادبیات عربی: «دورهٔ سوم عباسی» |
| خویشاوندان | برادرانش مجدالدین مبارک و عزالدین علی |
زندگی
در سال ۱۱۶۵م/ ۵۵۸ق در جزیره ابن عمر، شمال عراق زاده شد و همان‌جا پرورش یافت. برای تحصیل همراه پدرش به موصل رفت. قرآن و احادیث را از حفظ نمود، همچنین زبان‌شناسی (نحو و علم لغت) و علوم ادبی (علم بیان) و بسیاری از اشعار را آموخت. بیشتر اهتمامش به اشعار ابوتمام، بحتری و متنبی بود.
در ۵۸۷ق با کمک قاضی فاضل به صلاح‌الدین ایوبی پیوست. پنج‌ماه در خدمت دولت او بود و سپس به نزد نورالدین، فرزند صلاح‌الدین رفت. زندگی او پس از این انتقال‌های بسیاری داشت. او رئیس دیوان آشنا در موصل شد. ضیاءالدین در جمادی‌الاول ۶۳۷ق در بغداد درگذشت.
آثار
- الوشی المرقوم فی حل المنظوم
- المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر
- کتاب المعانی المخترعة فی صناعة الإنشاء
- دیوان ترسّل
- مؤنس الوحدة
- المفتاح المنشا فی صناعة الإنشا
منابع
- ↑ ابن خلّکان، احمد (۱۹۷۲). وفیات الأعیان. ج. ۶. بیروت: دار صادر. ص. ۶۴.
- ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ج. ۵. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۱۸۷.
- ↑ زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ج. ۸. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۳۵۴.
- ↑ فروخ، عمر (۱۹۸۶). تاریخ الأدب العربی (PDF). ج. ۳. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۵۳۵.