آنژیوکت
آنژیوکت (به انگلیسی: Angiocath) یا کاتتر عروق محیطی (به انگلیسی: peripheral venous catheter) یک کاتتر کوچک و قابل انعطاف است که در داخل عروق محیطی بیمار جهت تزریق وریدی و مایع درمانی قرار داده می‌شود. پس از قرار دادن آنژیوکت نیز می‌توان برای گرفتن خون از آن استفاده کرد.
۱. یک کاتتر که از اجزای زیر تشکیل شده‌است: a- بخش پلاستیکی که در داخل ورید قرار می‌گیرد. b- بال آنژیوکت که برای گرفتن در دست و فیکس کردن آنژیوکت بر روی دست استفاده می‌شود. c- دریچه تزریق آنژیوکت (تزریق دارو از طریق سرنگ) d- محل اتصال ست سرم یا لاین تزریق # سوزن آنژیوکت # محافظ سوزن آنژیوکت
آنژیوکت به وسیله سوزنی که دارد وارد ورید بیمار می‌شود، زمانی که کاتتر در ورید بیمار قرار گرفت سوزن یا همان نیدل از آنژیوکت خارج می‌شود و کاتتر در رگ بیمار باقی می‌ماند سپس با استفاده از یک چسب ضد حساسیت روی پوست بیمار محکم می‌شود.
آنژیوکت‌های جدید به شکلی ساخته شده‌اند که از نیدل‌استیک جلوگیری می‌کنند. در سال ۱۹۵۰ جنس این کاتترها از پلی وینیل کلراید بود.
از آنژیوکت‌ها بیشتر برای دسترسی عروقی استفاده می‌شود. از این وسیله برای بیماران قبل از جراحی یا در اتاق‌های اورژانس استفاده می‌شود، همچنین در بعضی موارد رادیوگرافی که از ماده حاجب استفاده می‌شود آنژیوکت برای بیمار تعبیه می‌شود. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا سالانه ۲۵ میلیون آنژیوکت برای بیماران استفاده می‌شود.
آنژیوکت معمولاً بر روی وریدهای دست یا بازو بیمار قرار داده می‌شود، آنژیوکت با کاتتر سیاهرگ مرکزی متفاوت است زیرا کاتتر سیاهرگ مرکزی در ورید مرکزی (معمولاً سیاهرگ ژوگولار داخلی بر روی گردن یا سیاهرگ زیرترقوه‌ای در بالای قفسه سینه) تعبیه می‌شود اما آنژیوکت در وریدهای محیطی یا جهت دسترسی شریانی بر روی شریان محیطی بیمار قرار داده می‌شود.
برای کودکان با استفاده از ژل بی‌حس‌کننده موضعی (مانند لیدوکائین) پوستِ ناحیه‌ای که قرار است آنژیوکت در آن قرار داده شود را بی‌حس کرده سپس آنژیوکت را قرار می‌دهند.
عوارض
قرار دادن آنژیوکت در ورید دردناک است که می‌تواند موجب اضطراب و استرس شود. استفاده از بی‌حس‌کننده موضعی قبل از تعبیه آنژیوکت موجب کاسته شدن در بیمار می‌شود. عفونت، فلبیت، پاره شدن قسمتی از رگ و نشت دارو یا سرم، آمبولی هوا یا خونریزی که می‌تواند موجب هماتوم شود جزئی از عوارض آنژیوکت هستند.
به دلیل ریسک عفونت در محل آنژیوکت، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا توصیه می‌کند که کاتتر هر ۹۶ ساعت تعویض شود. اگرچه کاتتر وضعیت خوبی داشته باشد نباید مدت بیشتری از آنچه لازم است در رگ باشد. نیاز به تعویض کاتتر به صورت روتین مورد بحث و اختلاف است. مدیریت کردن درست آنژیوکت می‌تواند موجب کاسته شدن از بروز عوارض ناخواسته شود.
انواع
رنگ و سایز آنژیوکت سایز بر اساس معیار ۲۴ ۲۲ ۲۰ ۱۸ ۱۷ ۱۶ ۱۴ رنگ زرد آبی صورتی سبز
سبز/سفیدسفید خاکستری نارنجی قطر خارجی
(mm)۰٬۷ ۰٬۹ ۱٬۱ ۱٬۳ ۱٬۵ ۱٬۷ ۲٬۲ قطر داخلی
(mm)۰٬۴ ۰٬۶ ۰٬۸ ۱٬۰ ۱٬۱ ۱٬۳ ۱٬۷ جریان
(ml/min)۱۳ ۳۶ ۶۱ ۱۰۳/۹۶ ۱۲۸ ۱۹۶ ۳۴۳ جریان
(l/h)۰٬۷۸ ۲٬۱۶ ۳٬۶۶ ۶٬۱۸/۵٬۷۶ ۱۰٬۶۸ ۱۱٬۷۶ ۲۰٬۵۸ طول
(mm)۱۹ ۲۵ ۳۳ ۳۳/۴۵ ۴۵ ۵۰ ۵۰
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ «A plastic needle». Proc Staff Meet Mayo Clin. ۵ ژوئیه ۱۹۵۰.
- ↑ «The history of peripheral intravenous catheters: How little plastic tubes revolutionized medicine». Acta Anaesthesiol. Belg.
- ↑ «Peripheral intravenous catheter use in Europe: Towards the use of safety devices». Acta Anaesthesiologica Scandinavica. doi:10.1111/j.1399-6576.2008.01664.x.
- ↑ «Prevention of peripheral venous catheter complications with an intravenous therapy team: a randomized controlled trial». Arch. Intern. Med. doi:10.1001/archinte.158.5.473.
- ↑ «Vapocoolants (cold spray) for pain treatment during intravenous cannulation». Cochrane Database of Systematic Reviews. دریافت‌شده در ۲۹ آوریل ۲۰۱۶.
- ↑ CDC Morbidity and Mortality Weekly Report Aug 2002. "Guidelines for the Prevention of Intravascular Catheter-Related Infections". Retrieved 2008-03-13.
- ↑ «Is routine replacement of peripheral intravenous catheters necessary?». Arch. Intern. Med. doi:10.1001/archinte.158.2.151.
- ↑ «Reduction in nosocomial intravenous device-related bacteremias after institution of an intravenous therapy team». J Intraven Nurs.