آمیانوس مارسلینوس
امیانوس مارسلینوس (به لاتین: Ammianus Marcellinus) (۳۲۵ یا ۳۳۰ میلادی – ۳۹۰ یا ۳۹۱ میلادی) تاریخنگار رومی بود.
امیانوس مارسلینوس | |
---|---|
زاده | ح. ۳۳۰ میلادی سوریه |
درگذشته | ح. ۴۰۰ میلادی |
کارهای دیگر | Res Gestae |
او که یونانیتبار بود در هنگام لشکرکشی یولیانوس در ۳۶۳ میلادی برای نبرد با شاپور دوم ساسانی به همراه سپاهیان رومی بود. وی رخدادهای این نبرد و مرگ یولیانوس را در ۲۶ ژوئیهٔ آن سال دیدهبود. کتاب او دربارهٔ تاریخ روم از رخدادهای سال ۹۶ میلادی آغاز شده و با آوردن رویدادهای سال ۳۷۸ ترسایی به پایان میرسد. نوشتههای او از سندهای ارزشمند دربارهٔ تاریخ ایران شمرده میشود.
زندگینامه
او را انطاکیه پنداشتهاند. تاریخ مرگش به درستی دانستهنیست ولی برپایهٔ یادکردهایی که از او تا ۳۹۱ میلادی به جای مانده میدانیم که او تا این سال زنده بودهاست. او در روزگار کنستانتیوس دوم یک سرباز رومی بود که در سرزمین گل و ایران خدمت نمودهبود. از بخشی که او در آن خدمت میکرده برمیآید که او از نجیبزادگان بودهاست. او در جوانی به ارتش پیوست و به نصیبین در میانرودان فرستادهشد تا زیر فرماندهی اورسیسینوس خدمت کند. در بازگشت به ایتالیا امپراتور را در لشکرکشی بر سیلوانوس فرانک همراهی نمود. او دو بار دیگر با اورسینیوس به خاور رفت و سرانجام زمانی که شاپور دوم بر دیاربکر چیرهشد او جان خود را برداشت و گریخت. هنگامی که اورسینیوس جایگاهش را پیش کنستانتینوس از دست داد امیانوس نیز موقعیت پیشین را نداشت. با آغاز امپراتوری ژولین مرتد (یولیانوس) او جایگاه پیشین خود را باز به دست آورد. او به همراه امپراتور در لشکرکشی بر ضد المانها و ایرانیان رهسپار شد. پس از مرگ یولیانوس او در عقبنشینی ژوین از انتاکیه نقشی داشت. در ۳۷۱ میلادی او شاهد توطئهٔ تئودوروس بود.
سرانجام او در رم ساکنشد و در زمانی که نزدیک به پنجاه سال داشت دست به نگارش تاریخ روم از رخدادهای سال ۹۶ میلادی به پس زد.
ادوارد گیبون امیانوس را راهنمایی دقیق و امین خواندهاست.
منابع
- لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ امیانوس مارسلینوس
Wikipedia contributors, "Ammianus Marcellinus," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ammianus_Marcellinus&oldid=280912358 (accessed April 29, 2009).