آردم پاتاپوتیان
آردم پاتاپوتیان (ارمنی: Արտեմ Փաթափութեան آرتم باتاپوتیان نیز صحیح است؛ زادهٔ ۱۹۶۷ در بیروت) زیستشناس مولکولی و عصبپژوه آمریکایی-لبنانی است. او به همراه دیوید جولیوس، به دلیل «کشف گیرندههای حرارت و لمس» برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی سال ۲۰۲۱ شدهاست. تحقیقات پاتاپوتیان در رابطه با گیرندههای بیولوژیکی دما و درد است. این دانش به جهت ارائه سازوکار درمانی برای طیف گستردهای از بیماریهای مختلف از جمله بیماریهای دارای درد مزمن بسیار ثمربخش و قابل استفاده است. اکتشافات در این زمینه باعث شدهاست تا درک کنیم که سرما، گرما و سایر محرکهای غیرارادی چطور باعث تحریک تکانههای عصبی میشوند.
| آردم پاتاپوتیان | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۹۶۷ (۵۵–۵۶ سال) بیروت، لبنان |
| پیشه | زیستشناس مولکولی، عصبپژوه |
| جایزه(ها) | جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی (۲۰۲۱) |
| پسزمینههای علمی | |
| تحصیلات | |
| کار علمی | |
| نهاد | مؤسسه پژوهشی اسکریپس |
پاتاپوتیان همچنین در شناساندن کانالها و حسگرهای گیرنده یونی جدید که توسط دما، محرکهای غیرارادی یا افزایش حجم سلول فعال میشوند مشارکت قابلتوجهی داشتهاست. وی و همکارانش توانستند نشان دهند که این کانالهای یونی، نقش برجستهای در احساس دما، حس لامسه و درد نوروپاتی دارند.
زندگینامه
آردم پاتاپوتیان از مادر و پدری ارمنی در لبنان در سال ۱۹۶۷ متولد شد و در جوانی به لوسآنجلس رفت و در مؤسسه تحقیقات اسکریپز در کالیفرنیا کار میکند. پاتاپوتیان نیز در مؤسسه تحقیقات اسکریپز مشغول تحریک سلولها در آزمایشگاه بود و گیرندههای دیگری را کشف کرد که به فشار فیزیکی و لمس حساس هستند. به عنوان عضو افتخاری فرهنگستان ملی علوم ارمنستان برگزیده شد. در روز ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲ تمبر یادبود وی در نگارخانه ملی ارمنستان با حضور آرائیک هاروتیونیان رئیس دفتر نخستوزیر ارمنستان ابطال شد. مدال مسروپ ماشتوتس مقدس از سوی نیکول پاشینیان نخستوزیر ارمنستان به وی اهدا گردید
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2021". NobelPrize.org. 10 January 2022. Retrieved 11 January 2022.
- ↑ Ahlander, Johan; Burger, Ludwig (4 October 2021). "Two Americans win Medicine Nobel for work on heat and touch". رویترز (به انگلیسی). Retrieved 5 October 2021.
- ↑ "Medizin-Nobelpreis – US-Forscher David Julius und Ardem Patapoutian ausgezeichnet". Deutschlandfunk (به آلمانی). April 15, 2019. Archived from the original on October 4, 2021. Retrieved October 4, 2021.
- ↑ "Nobel Prize in Medicine Awarded to David Julius and Ardem Patapoutian". نیویورک تایمز. October 4, 2021. Retrieved October 4, 2021.
- ↑ Syeda, Ruhma; Qiu, Zhaozhu; Dubin, Adrienne E.; Murthy, Swetha E.; Florendo, Maria N.; Mason, Daniel E.; Mathur, Jayanti; Cahalan, Stuart M.; Peters, Eric C.; Montal, Mauricio; Patapoutian, Ardem (January 28, 2016). "LRRC8 Proteins Form Volume-Regulated Anion Channels that Sense Ionic Strength". Cell. 164 (3): 499–511. doi:10.1016/j.cell.2015.12.031. ISSN 1097-4172. PMC 4733249. PMID 26824658.
- ↑ Qiu, Zhaozhu; Dubin, Adrienne E.; Mathur, Jayanti; Tu, Buu; Reddy, Kritika; Miraglia, Loren J.; Reinhardt, Jürgen; Orth, Anthony P.; Patapoutian, Ardem (2014). "SWELL1, a Plasma Membrane Protein, Is an Essential Component of Volume-Regulated Anion Channel". Cell. Elsevier BV. 157 (2): 447–458. doi:10.1016/j.cell.2014.03.024. ISSN 0092-8674. PMC 4023864. PMID 24725410.
- ↑ «Nobel Prize laureate Ardem Patapoutian elected honorary member of the National Academy of Sciences of Armenia».
- ↑ "Arayik Harutyunyan attends "World-famous Armenians. Ardem Patapoutian" stamp cancellation ceremony".
- ↑ "PM Pashinyan hosts Nobel Laureate Ardem Patapoutian, awards him with the Order of St. Mesrop Mashtots".