آرامگاه میر حیدر آملی
مقبره سه سید (میر حیدر آملی) مربوط به سدهٔ ۹ ه.ق است و در آمل، محله پائین بازار، چاکسر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این بنا در محیطی تاریخی و قدیمی با وجود حیاط زیبا و موزه تاریخی بنا شده و یکی از نمادهای معماری آرامگاه‌سازی در ایران است. حکیم عارف صوفی، بهاء الدین سید حیدر بن علی بن حیدر معروف به شیخ حیدر آملی یا میر حیدر آملی (زاده:۷۲۰ هجری آمل، درگذشت: ۷۹۴) عارف و صوفی و مفسر شیعه دوازده امامی قرن هشتم است. وی از نوادگان علویان مازندران است که نسبش به سجاد (امام چهارم شیعیان) می‌رسد.
| آرامگاه سه سید (میر سید حیدر آملی) | |
|---|---|
| نام | آرامگاه سه سید (میر سید حیدر آملی) |
| کشور | ایران |
| استان | استان مازندران |
| شهرستان | آمل |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | سه سید سه تن، میر حیدرالدین، سید حیدر |
| کاربری | آرامگاه و برج |
| بانی اثر | سید عزالدین |
| مالک اثر | سازمان |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۶۱ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۵ دی ۱۳۱۰ |
کتیبه
متن کتیبه صراحت دارد که در این گور عارف دیگری که جد ابوالقاسم پسر ابوالمحاسن رویانی آملی است به خاک سپرده شده‌است نه خود ابوالمحاسن رویانی که به دست اسماعیلیان کشته شد. همچنین عالم دیگر به نام عزالدین آملی نیز در اینجا مدفون است، و از این رو به سید سه تن مشهور است.
متن کتیبه سنگی قبر بدین شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم. لا اله الا الله. محمد رسول‌الله الملک لیله العزه لله الحمدلله هذه قبر الامام السعید القاضی القضاه تاج الدین فخرالاسلام. ابوالقاسم بن الامام الشهید فخر الاسلام ابوالمحاسن الرویانی آملی قدس الله الروحه»
بانی
اولین بانی این آرامگاه سید بها الدین عزالدین آملی بود که خود از عالمان بود و بعدها چندین بار مرمت شده‌است.