آدنوویروس
آدنوویروس‌ها (نام علمی: Adenoviridae) خانواده‌ای از ویروسهای دارای دی‌ان‌ای دو رشته‌ای خطی هستند که از طریق رسپتورهای خود به سلولها می‌چسبند و با اندوسیتوز وارد سلولها می‌شوند. ژنوم آدنوویروس‌ها در کروموزوم میزبان نفوذ نمی‌کند (فقط چرخه لیتیک دارند). این ویروس‌ها اندازه‌ای متوسط (۹۰–۱۰۰ نانومتر) و کپسیدی با آرایش بیست‌وجهی داشته و فاقد پوشش ویروسی هستند. آدنوویروس‌ها در سال ۱۹۵۳، برای نخستین بار از ناحیه آدنوئید (لوزه سوم) انسان نمونه‌برداری و شناسایی شدند.
این ویروس‌ها، عفونت‌های متنوعی را در بسیاری از گونه‌های مختلفی از مهره‌داران، ایجاد می‌کنند. تا ژانویه ۲۰۱۹، بیش از ۸۸ سروتیپ از آدنوویروس‌ها در بدن انسان شناسایی شده که عامل برخی از عفونت‌های تنفسی و گوارشی در انسان می‌باشند. این عفونت‌ها می‌توانند عامل یک عفونت سادهٔ تنفسی مانند سرماخوردگی باشند یا در افراد دارای نقص ایمنی، عفونت‌های خطرناک منتشرشونده در تمام بدن بیمار ایجاد کنند. آدنوویروس‌ها، عامل ۲ تا ۵ درصد از عفونت‌های تنفسی کودکان و بسیاری از موارد سرماخوردگی در بزرگسالان هستند.
طبقه‌بندی
آدنوویروس‌ها شامل شش سرده شناسایی‌شده به شرح زیر هستند:
سردهٔ Atadenovirus: شامل ۱۰ گونه شناسایی‌شده در مهره‌داران مانند آدنوویروس اردک و آدنوویروس گاوی D
سردهٔ Aviadenovirus: آدنوویروس‌های شایع در پرندگان شامل ۱۵ گونه
سردهٔ Ichtadenovirus: تنها گونهٔ شناسایی شده، آدنوویروس ماهی استورژن است.
سردهٔ Mastadenovirus: شامل آدنوویروس‌های گونه‌های مختلفی از پستانداران مانند آدنوویرس C انسانی
سردهٔ Siadenovirus: هشت گونه در مهره‌داران شناسایی شده مانند آدنوویروس قورباغه
سردهٔ Testadenovirus
بیماری‌زایی
این ویروس‌ها باعث عفونت مجاری تنفسی فوقانی (مانند تونسیلیت، سرماخوردگی، کروپ)، کونژنکتیویت، تهوع واستفراغ، برونشیولیت، پنومونی، گاستروانتریت و بسیار به ندرت انسفالیت ویروسی و سکته مغزی می‌شوند. داروی ضد ویروس اختصاصی ندارند.
منابع
- ↑ "9.11H: Double-Stranded DNA Viruses- Adenoviruses". Biology LibreTexts (به انگلیسی). 25 June 2017. Retrieved 6 January 2021.
- ↑ Rowe, W. P.; Huebner, R. J.; Gilmore, L. K.; Parrott, R. H.; Ward, T. G. (1953-12). "Isolation of a cytopathogenic agent from human adenoids undergoing spontaneous degeneration in tissue culture". Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine. Society for Experimental Biology and Medicine (New York, N.Y.). 84 (3): 570–573. doi:10.3181/00379727-84-20714. ISSN 0037-9727. PMID 13134217.
- ↑ Dhingra, Akshay; Hage, Elias; Ganzenmueller, Tina; Böttcher, Sindy; Hofmann, Jörg; Hamprecht, Klaus; Obermeier, Patrick; Rath, Barbara; Hausmann, Fabian (2019-01-31). "Molecular Evolution of Human Adenovirus (HAdV) Species C". Scientific Reports. 9 (1): 1039. doi:10.1038/s41598-018-37249-4. ISSN 2045-2322. PMC 6355881. PMID 30705303.
- ↑ "Taxonomy". talk.ictvonline.org (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-28.
- ↑ «Atadenovirus ~ ViralZone». viralzone.expasy.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۸.
- ↑ "Taxonomy". talk.ictvonline.org (به انگلیسی). Retrieved 2021-05-28.