تغیر مسیر یافته از - جمح
زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

جمح (مفردات‌نهج‌البلاغه)






جَمَح (به فتح جیم) جُمُوح یا جُمَاح یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای رفتن با شتاب یا سرکشی اسب که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص زبان انسان، دنیا و ... از این واژه استفاده نموده است.


۱ - مفهوم‌شناسی


جَمَح (به فتح جیم) یا جُمُوح یا جُمَاح به معنای رفتن با شتاب یا سرکشی اسب آمده است.
راغب در مفردات آورده است: «اصل آن در اسب است که تند رفتن و شتابش در حدی است که راکب نتواند بازش دارد.»

۲ - کاربردها



امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره زبان انسان فرموده‌اند: «و اجعلوا اللسان واحدا و لیخزن الرجل لسانه فانّ هذا اللسان جموح بصاحبه؛ زبان خود را یکی کنید، هر کس زبان خویش را حفظ کند که این زبان نسبت به صاحب خود سرکش است.»
امام (علیه‌السلام) درباره‌ی دنیا نیز فرموده است: «الجامحة الحرون؛ یعنی سرکش است و اگر رفتن بخواهی توقف می‌کند.»
منظور از «جمحات» در نامه ۵۳، سرکشی‌های نفس است.
همچنین مقصود از «جموح الدهر» در نامه ۳۱، سرکشی روزگار است.

۳ - پانویس


 
۱. راغب أصفهانی، المفردات فی غریب القرآن،ص۲۰۱.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۵۳، خطبه۱۷۶.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه۱۹۱.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۲۷، نامه۵۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۹۱، نامه۳۱.    


۴ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جمح»، ص۲۲۸.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.