تغیر مسیر یافته از - بکم
زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

بکم (مفردات‌نهج‌البلاغه)





بُکم (بر وزن قفل) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای لال مادر زاد می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد افرادی که زبان آن‌ها از گفتن حقیقت لال است، از این واژه استفاده نموده است.


۱ - مفهوم‌شناسی



بُکم (بر وزن قفل) جمع ابکم به معنی لال مادر زاد آمده است چنان‌که طبرسی و راغب گفته‌اند.

۲ - کاربردها



امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده است: «طبیب دوّار بطبّه ... یضع ذلک حیث الحاجة الیه من قلوب عمی و آذان صمّ و السنة بکم؛ آن حضرت طبیب است با طب خود حرکت می‌کند مرحم‌ها و داغ‌ها را هر جا که لازم است از دل‌های کور و گوش‌های کر و زبان‌های لال می‌نهد.»
همچنین در همان خطبه فرموده است: «مالی اراکم اشباحا بلا ارواح و ارواحا بلا اشباح ... و ناظرة عمیاء و سامعة صمّاء و ناطقة بکماء؛ چرا شما را می‌بینم مانند اجسام بی‌روح و ارواح بی‌جسم، و چرا شما نگاه کنندگان کور، و شنوندگان کر و گویندگان لال هستید.»
«بکماء» مؤنث ابکم است. همچنین در خطبه ۱۹۵ چنین آمده است.

۳ - تعداد کاربرد



این واژه چهار بار در «نهج البلاغه» آمده است.

۴ - پانویس


 
۱. شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن (ط دار المعرفة)، ج۱، ص۱۴۷.    
۲. راغب أصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۴۰.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۶، خطبه۱۰۸.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۶، خطبه۱۰۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۱۰، خطبه۱۹۵.    


۵ - منبع


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بکم»، ص۱۵۰.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.