بخسبخس به معنای کم گذاشتن در معامله از روی خیانت و ظلم است (کم فروشی). ۱ - احکام بخس۱- کم‌فروشی گناه کبیره است. امام خمینی در تحریرالوسیله آن را با عبارت «و البخس فی المکیال و المیزان» [۲]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۸۹، کتاب الصلاة، فصل فی صلاة الجماعة، القول فی شرائط امام الجماعة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
در عداد گناهان کبیره ذکر نموده است.۲- نماز استسقاء، مستحب است در وقتی که آب نهرها فرو رود و باران کم شود و آسمان از باریدن خودداری کند، به‌خاطر شیوع گناهان و کفران نعمت‌ها و ندادن حقوق و کم‌فروشی] در کیل و وزن و ظلم و حیله و ترک امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر و جلوگیری از زکات و حکم نمودن به غیر آنچه خدا نازل فرموده و غیر این‌ها از چیزهایی که موجب خشم حضرت رحمان می‌شود و موجب نیامدن باران می‌گردد، همان‌طور که در روایت آمده است. [۳]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۲۵۶، کتاب الصلاة، القول فی بعض الصلوات المندوبة، منها صلاة الاستسقاء، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۳- در استفتائات امام خمینی در پاسخ به این‌که: مغازه و کارخانه‌ای بین دو نفر به شراکت بوده است و بعداً آن طرف مبلغ بیست هزار تومان به دلالی می‌دهد که سهمیه رفیق او را به ثمن بخس خریداری کند (با وعده‌های دروغ) و بعداً آن طرف، سهم رفیق خود را به سیصد و هفتاد و پنج هزار تومان می‌خرد و بعداً آن شریک می‌فهمد که طرف، مبلغ مذکور را برای انجام معامله به او می‌دهد و سند هنوز به نام شریک است؛ آیا از جهت شرعی چنانچه بخواهد ایشان سهم خود را تصاحب کند، شرعاً مانعی ندارد؟ و چنانچه طرف ابا نماید، تصرفات او غاصبانه است یا نه؟ می‌فرمایند: «بعد از تمامیت معامله، فروشنده باید مبیع را تحویل دهد؛ بلی اگر مغبون باشد حق فسخ دارد.» [۴]
موسوعة الامام الخمینی، ج۳۷، استفتائات امام خمینی، ج۶، ص۱۸۳، سؤال۷۱۹۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.
۲ - پانویس۳ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام،ج۲، ص۷۲. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |