زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

بتول





بتول، از القاب حضرت زهرا(س)، به معنای کسی که به سبب نداشتن عادت ماهیانه، از زنان دیگر ممتاز است. حضرت علی(ع) به سسب ازدواج با حضرت فاطمه(س) ملقب به زوج البتول شده است. البته در وجه تسمیه حضرت فاطمه به بتول اقوال دیگری نیز گفته شده است.


۱ - معنای لغوی بتول



بتول از بتل بتلاً به معنای جدا شده و بریده. تبتیل مصدر باب تفعیل به معنای بریدگی از جمع و تنها زیستن و ترک ازدواج است.
بتول بر وزن رسول و بتیل بر وزن امیر یعنی زنی که علاقه و حاجت خود را از مردان بریده و تمایل به زناشویی ندارد. مریم مادر حضرت عیسی را بتول نامیده‌اند چون از مردان منقطع بود. گزید یا اینکه چون خون حیض نمی‌دید..
[۶] المیزان، علامه طباطبایی،ج۳، ص۲۰۶
تبتل آن است که انسان با تمام قلبش متوجه خدا گردد، و از ما سوی او منقطع شود.

۲ - وجه تسمیه



حضرت فاطمه(س) دختر پیامبر نیز بتول لقب داشت، در وجه تسمیه او به بتول، اقوال مختلفی گفته شده است: مانند:
• او از زنان عصر خود از نظر اعمال، رفتار و معرفت جدا و برتر بود و به حالت انقطاع الی اللَّه رسیده بود.
• بر اساس روایات بسیاری، فاطمه را، از این رو بتول خوانده‌اند که عادت ماهیانه نمی‌دیده است.


۳ - زوج البتول



بتول از القاب حضرت زهرا(س) دختر پیامبر اکرم(ص) است ، از این رو حضرت علی(ع) ملقب به زوج البتول شده است. آن حضرت در خطبه‌ای که در بازگشت از جنگ نهروان خواند، خود را با این لقب توصیف کرد.

۴ - پانویس


 
۱. العین، خلیل بن احمد فراهیدی، ج۸، ص۱۲۴.    
۲. لسان العرب، ابن منظور، ج۱۱، ص۴۳    
۳. مجمع البحرین، طریحی، فخر الدین، ج۱، ص۱۵۲.    
۴. لسان العرب، ابن منظور، ج۱۱، ص۴۳    
۵. المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهلانی، ص۳۷.    
۶. المیزان، علامه طباطبایی،ج۳، ص۲۰۶
۷. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی،ج۲۵، ص۱۷۹    
۸. شرح اصول کافی، ملا صالح مازندرانی، ج۵، ص۲۲۸.    
۹. مجمع البحرین، طریحی، فخر الدین، ج۱، ص۱۵۲    
۱۰. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲۵، ص۱۷۹.    
۱۱. ینابیع المودة، قندوزی، ج۲، ص۳۲۲.    
۱۲. بحار الانوار، مجلسی، محمد باقر، ج۴۳ریا، ص۱۶    
۱۳. بیت الاحزان، قمی، شیخ عباس، ص۲۶.    
۱۴. معانی الاخبار، شیخ صدوق، ص۵۸    


۵ - منابع



• إربلی، کشف الغمة، چاپ مکتبة بنی هاشمی تبریز، ۱۳۸۱ ق.
• راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه: خسروی حسینی سید غلامرضا، انتشارات مرتضوی، تهران، ۱۳۷۵ش.
• شیخ صدوق، علل الشرائع، تحقیق: السید محمد صادق بحر العلوم، منشورات المکتبة الحیدریة ومطبعتها، نجف، ۱۳۸۵/۱۹۶۶م.
• شیخ صدوق، معانی الاخبار، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ق.
• شیخ طوسی، الأمالی، تحقیق: مؤسسة البعثة، دارالثقافة للطباعة والنشر والتوزیع، قم، ۱۴۱۴ق.
• طبری، دلائل الإمامة،‌ دارالذخائر للمطبوعات، قم.
• طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق: سیداحمد حسینی، ناشر: کتابفروشی مرتضوی، تهران، چ: سوم، ۱۳۷۵ ش.
• علامه طباطبایی، المیزان، ترجمه: موسوی همدانی سید محمد باقر، ناشر: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم، ۱۳۷۴ش.
• علامه مجلسی، بحارالانوار، تحقیق: محمد باقر بهبودی، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م.
• قمی، شیخ عباس، بیت الاحزان، ترجمه اشتهاردی، قم.
• قندوزی، ینابیع المودة لذوی القربی، تحقیق: سید علی جمال أشرف الحسینی،‌ دارالأسوة للطباعة والنشر، ۱۴۱۶ق.
• کلینی، الکافی،‌دار الکتب الإسلامیة تهران، ۱۳۶۵ش.
• مازندرانی، محمد صالح، شرح أصول الکافی، تحقیق: میرزا أبوالحسن شعرانی، تصحیح: سید علی عاشور،‌ دارإحیاء التراث العربی للطباعة والنشر والتوزیع، بیروت، ۱۴۲۱ق/۲۰۰۰م.
• محدث نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم السلام قم، ۱۴۰۸ ق.
• محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعه در ترجمه بانوان دانشمند شیعه، دارالکتب الاسلامیه، طهران.
• مکارم شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، ناشر:‌دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۷۴ش.

رده‌های این صفحه : القاب حضرت فاطمه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.