است«است» یکی از ادات رابطه غیر زمانی در زبان فارسی است. ۱ - تعریفیکی از رابطه‌های غیر زمانی «است» و مقابل آن «نیست» است. ۲ - توضیح اصطلاحقضیه حملیه علاوه بر موضوع و محمول به جزء دیگری نیاز دارد تا بیان‌کننده نفی یا اثباتِ نسبت حکمیه باشد. آن جزء دیگر در فارسی، ادات «است» و «نیست» و در یونانی «استین» است که رابطه غیر زمانی نامیده می‌شود، زیرا محمول را به طور مطلق برای موضوع اثبات یا از آن سلب می‌کند و نسبت حکمیه را به زمان خاصی محدود نمی‌سازد، بر خلاف «بود» و «نبود» که رابطه زمانی‌اند و نسبت را به زمان گذشته بر می‌گردانند. رابطه غیر زمانی در زبان عربی ممکن است حذف شود و در زبان فارسی اصیل حذف نمی‌شود. ابن‌سینا می‌گوید: «و قد یحذف ذلک فی لغات، کما یحذف تارة فی لغة العرب… و قد لا یمکن حذفه فی بعض اللغات کما فی الفارسیة الاصلیة…». [۲]
فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال‌المیزان، ص۴۴.
[۴]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۱۵۴.
[۵]
خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۲۱.
۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «است»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۰/۳۰. رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی
|