ارغام۱ - تعریف ارغامارغام یعنی بر خاک نهادن و در باب صلات از آن سخن رفته است. نهادن بينی بر خاک يا چيزی که سجده بر آن صحيح است، در حال سجده، مستحب است. امام خمینی دراین‌رابطه در تحریرالوسیله می‌فرماید: «یستحبّ... و استیعاب الجبهة علی ما یصحّ السجود علیه، و الارغام بمسمّاه بالانف علی مسمّی ما یصحّ السجود علیه، و الاحوط عدم ترکه.» یعنی: مستحب است وقتی که به‌طرف سجده خم می‌شود، اول دست‌هایش را بر زمین قرار دهد و تمام پیشانی را بر آنچه که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بینی خود را بر چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد به‌طوری‌که گذاشتن بر آنچه سجده بر آن صحیح است بر آن صدق کند و احتیاط (مستحب) آن است که این عمل را ترک نکند. همچنین در کتاب آداب الصلوة (آداب نماز) در بیان سر آن می‌فرماید: «و بدان که در سجود، چون سایر اوضاع صلاتی، هیئتی و حالی و ذکری و سرّی است. و این امور برای کمّل طوری است که در این رساله بیان آن اشارتاً شده، و تفصیلاً بی‌تناسب است. و از برای متوسّطین هیئت آن ارائه خاکساری و ترک استکبار و خودبینی است. و ارغام انف، که از مستحبّات مؤکده بلکه ترک آن خلاف احتیاط است، اظهار کمال تخضّع و تذلّل و فروتنی است؛ و نیز توجه به اصل خویش و یادآوری از نشئه خود است. و رؤسای اعضای ظاهره، که مَحالّ ادراک و ظهور تحریک و قدرت است که همین هفت یا هشت عضو است، بر زمین مذلّت و مسکنت نهادن، علامت تسلیم تامّ و تقدیم تمام قوای خود است و خارج شدن از خطیئه آدمیه است.» ۲ - پانویس
۳ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، جلد۱ صفحه ۳۸۵. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |