ادماجبه تضمین و ادخال معنایی در معنای دیگر؛ از اسلوب‌های علم بدیع گفته می‌شود. ۱ - توضیح«ادماج» در لغت به معنای پیچیدن و داخل کردن چیزی در چیز دیگر، و در اصطلاح به این معنا است که متکلم غرضی را در غرض دیگر یا معنایی را در معنای دیگر تضمین و داخل کند؛ به صورتی که معنا و غرض اول از ظاهر کلام ، فهمیده شود، و هیچ گونه صراحت و اشعاری به معنا و غرض دوم نداشته باشد؛ مانند:(له الحمد فی الاولی والآخرة)؛ "در این -سرای- نخستین و در آخرت ستایش از آن اوست". در این آیه شریفه، غرض اول، اختصاص و حصر حمد برای خداوند است؛ ولی در عین حال، به بعث و روز جزا و قیامت نیز اشاره دارد و در آن ادماج شده است. [۳]
بستانی، بطرس، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۲۹.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ادماج». |