آتشپرستیآتَشْ پَرَسْتی، عنوانی است که غیرزرتشتیان به زرتشتیان دادهاند، از آنجا که بیشتر نیایشها در آیین زرتشت در حضور آتش انجام میگیرد، از دیرباز آنان را در زمرهٔ آتشپرستان به شمار آوردهاند. ۱ - معرفی اجمالیدر کتابهای ادب و تاریخ فارسی و عربی آتشپرست معادل زردشتی، مجوس، و آتشپرستی مترادف با دین زردشتی، مجوسیت است. اطلاق این عنوان احتمالاً از زمانی آغاز شده است که زردشتیان به تأسیس معبد (آتشکده) روی آوردند. پیش از آن نویسندگان خارجی پرستش آتش را تنها مشخصه ممتاز این دین به شمار نیاوردهاند. زردشتیان خود همیشه منکر عبادت آتش بودهاند و در معارضاتشان با صاحبان ادیان دیگر اعلام کردهاند که آتش را فقط «واسطه» عبادت خدا دانستهاند و نه خود «خدا». [۳]
معین، محمد، مزدیسنا و ادب فارسی، ج۱، ص۲۸۶، دانشگاه تهران، ۱۳۳۸ش.
[۴]
بویس، مری، زرتشتیان، ص۶۴، لندن، ۱۹۷۹.
در فرهنگ اسلامی، پرستش آتش از مصادیق شرک، و تقدیس آن در حد شرک به شمار آمده و ظاهراً به همین دلیل است که در بسیاری از روایات، نمازخواندن در حالی که آتش در سوی قبله نمازگزار باشد، منع شده است. ۲ - فهرست منابع(۱) طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، تهران، ۱۳۸۷ق. (۲) معین، محمد، مزدیسنا و ادب فارسی، دانشگاه تهران، ۱۳۳۸ش. (۳) نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۸۱م. (۴) بویس، مری، زرتشتیان، لندن، ۱۹۷۹. ۳ - پانویس
۴ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آتشپرستی»، شماره۵۴. |