زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

یوسف در زندان (قرآن)





حضرت یوسف علیه‌السلام چند سال از دوران جوانی خود را در زندان سپری کردند.در این مقاله آیات مرتبط با حضرت یوسف علیه‌السلام در زندان معرفی می‌شوند.


۱ - ترجیح زندان بر گناه



ترجيح زندان بر گناه و فحشا، نزد يوسف عليه‌السلام:
قالَ رَبّ السّجنُ احَبُّ الَىَّ مِمّا يَدعونَنى الَيهِ والّا تَصرِف عَنّى كَيدَهُنَّ اصبُ الَيهِنَّ واكُن مِنَ الجهِلين.

۲ - حکم زندان در پی شواهد متعدد



تصميم حاكمان مصر براى زندانی کردن يوسف عليه‌السلام در پى مشاهده نشانه‌هاى متعدّد (گواهی كودك، پارگى پيراهن از پشت سر و فرار يوسف عليه‌السلام) و اثبات عفّت و بى‌گناهى آن حضرت:
واستَبَقَا البابَ وقَدَّت قَميصَهُ مِن دُبُرٍ والفَيا سَيّدَها لَدَا البابِ قالَت ما جَزاءُ مَن ارادَ بِاهلِكَ سوءًا الّا ان يُسجَنَ او عَذابٌ اليم ء قالَ هِىَ رودَتنى عَن نَفسى وشَهِدَ شاهِدٌ مِن اهلِها ان كانَ قَميصُهُ قُدَّ مِن قُبُلٍ فَصَدَقَت وهُوَ مِنَ الكذِبين ء وان كانَ قَميصُهُ قُدَّ مِن دُبُرٍ فَكَذَبَت و هُوَ مِنَ الصدِقين ء فَلَمّا رَءا قَميصَهُ قُدَّ مِن دُبُرٍ قالَ انَّهُ مِن كَيدِكُنَّ انَّ كَيدَكُنَّ عَظيم ء يوسُفُ اعرِض عَن هذا واستَغفِرى لِذَنبِكِ انَّكِ كُنتِ مِنَ الخاطِين ء قالَت فَذلِكُنَّ الَّذى لُمتُنَّنى فيهِ ولَقَد رودتُهُ عَن نَفسِهِ فَاستَعصَمَ ولَن لَم يَفعَل ما ءامُرُهُ لَيُسجَنَنَّ ولَيَكونًا مِنَ الصغِرين ء قالَ رَبّ السّجنُ احَبُّ الَىَّ مِمّا يَدعونَنى الَيهِ والّا تَصرِف عَنّى كَيدَهُنَّ اصبُ الَيهِنَّ واكُن مِنَ الجهِلين ء فَاستَجابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنهُ كَيدَهُنَّ انَّهُ هُوَ السَّميعُ العَليم ء ثُمَّ بَدا لَهُم مِن بَعدِ ما رَاوُا الأيتِ لَيَسجُنُنَّهُ حَتّى‌ حين.

۳ - دوران جوانی در زندان



سپرى شدن دوران جوانی یوسف علیه‌السلام در زندان:
وقالَ نِسوَةٌ فِى المَدينَةِ امرَاتُ العَزيزِ تُروِدُ فَتها عَن نَفسِهِ قَد شَغَفَها حُبًّا انّا لَنَرها فى ضَللٍ مُبين ء ثُمَّ بَدا لَهُم مِن بَعدِ ما رَاوُا الأيتِ لَيَسجُنُنَّهُ حَتّى‌ حين. از امام صادق علیه‌السلام روايت شده: يوسف عليه‌السلام در سن دوازده‌سالگى وارد زندان شد و هيجده سال در زندان ماند.

۴ - تبلیغ در زندان



تبلیغات توحیدی یوسف علیه‌السلام در زندان مصر:
قالَت فَذلِكُنَّ الَّذى لُمتُنَّنى فيهِ ولَقَد رودتُهُ عَن نَفسِهِ فَاستَعصَمَ ولَن لَم يَفعَل ما ءامُرُهُ لَيُسجَنَنَّ ولَيَكونًا مِنَ الصغِرين ء قالَ رَبّ السّجنُ احَبُّ الَىَّ مِمّا يَدعونَنى الَيهِ والّا تَصرِف عَنّى كَيدَهُنَّ اصبُ الَيهِنَّ واكُن مِنَ الجهِلين ء فَاستَجابَ لَهُ رَبُّهُ فَصَرَفَ عَنهُ كَيدَهُنَّ انَّهُ هُوَ السَّميعُ العَليم ء ودَخَلَ مَعَهُ السّجنَ فَتَيانِ قالَ احَدُهُما انّى ارنى اعصِرُ خَمرًا وقالَ الأخَرُ انّى ارنى احمِلُ فَوقَ رَأسى خُبزًا تَأكُلُ الطَّيرُ مِنهُ نَبّئنا بِتَأويلِهِ انّا نَركَ مِنَ المُحسِنين ء قالَ لا يَأتيكُما طَعامٌ تُرزَقانِهِ الّا نَبَّأتُكُما بِتَأويلِهِ قَبلَ ان يَأتِيَكُما ذلِكُما مِمّا عَلَّمَنى رَبّى انّى تَرَكتُ مِلَّةَ قَومٍ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وهُم بِالأخِرَةِ هُم كفِرون ء واتَّبَعتُ مِلَّةَ ءاباءى ابرهيمَ واسحقَ ويَعقوبَ ما كانَ لَنا ان نُشرِكَ بِاللَّهِ مِن شَى‌ءٍ ذلِكَ مِن فَضلِ اللَّهِ عَلَينا وعَلَى النّاسِ ولكِنَّ اكثَرَ النّاسِ لا يَشكُرون ء يصحِبَىِ السّجنِ ءَاربابٌ مُتَفَرّقونَ خَيرٌ امِ اللَّهُ الوحِدُ القَهّار ء ما تَعبُدونَ مِن دونِهِ الّا اسماءً سَمَّيتُموها انتُم وءاباؤُكُم ما انزَلَ اللَّهُ بِها مِن سُلطنٍ انِ الحُكمُ الّا لِلَّهِ امَرَ الّا تَعبُدوا الّا ايّاهُ ذلِكَ الدّينُ القَيّمُ ولكِنَّ اكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمون.

۵ - تقاضای همبندان حضرت یوسف



همبندان یوسف علیه‌السلام در زندان، تقاضاكننده تعبير خواب از آن حضرت:
ودَخَلَ مَعَهُ السّجنَ فَتَيانِ قالَ احَدُهُما انّى ارنى اعصِرُ خَمرًا وقالَ الأخَرُ انّى ارنى احمِلُ فَوقَ رَأسى خُبزًا تَأكُلُ الطَّيرُ مِنهُ نَبّئنا بِتَأويلِهِ انّا نَركَ مِنَ المُحسِنين.

۶ - تعبیرخواب همبندان



يوسف عليه‌السلام، تعبیرکننده خواب همبندان زندانى، پس از بيان اعتقاد توحيدى خود و دعوت آنان به خدای یگانه:
ودَخَلَ مَعَهُ السّجنَ فَتَيانِ قالَ احَدُهُما انّى ارنى اعصِرُ خَمرًا وقالَ الأخَرُ انّى ارنى احمِلُ فَوقَ رَأسى خُبزًا تَأكُلُ الطَّيرُ مِنهُ نَبّئنا بِتَأويلِهِ انّا نَركَ مِنَ المُحسِنين ء قالَ لا يَأتيكُما طَعامٌ تُرزَقانِهِ الّا نَبَّأتُكُما بِتَأويلِهِ قَبلَ ان يَأتِيَكُما ذلِكُما مِمّا عَلَّمَنى رَبّى انّى تَرَكتُ مِلَّةَ قَومٍ لا يُؤمِنونَ بِاللَّهِ وهُم بِالأخِرَةِ هُم كفِرون ء واتَّبَعتُ مِلَّةَ ءاباءى ابرهيمَ واسحقَ ويَعقوبَ ما كانَ لَنا ان نُشرِكَ بِاللَّهِ مِن شَى‌ءٍ ذلِكَ مِن فَضلِ اللَّهِ عَلَينا وعَلَى النّاسِ ولكِنَّ اكثَرَ النّاسِ لا يَشكُرون ء يصحِبَىِ السّجنِ ءَاربابٌ مُتَفَرّقونَ خَيرٌ امِ اللَّهُ الوحِدُ القَهّار ء ما تَعبُدونَ مِن دونِهِ الّا اسماءً سَمَّيتُموها انتُم وءاباؤُكُم ما انزَلَ اللَّهُ بِها مِن سُلطنٍ انِ الحُكمُ الّا لِلَّهِ امَرَ الّا تَعبُدوا الّا ايّاهُ ذلِكَ الدّينُ القَيّمُ ولكِنَّ اكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمون ء يصحِبَىِ السّجنِ امّا احَدُكُما فَيَسقى رَبَّهُ خَمرًا وامّا الأخَرُ فَيُصلَبُ فَتَأكُلُ الطَّيرُ مِن رَأسِهِ قُضِىَ الامرُ الَّذى فيهِ تَستَفتيان.

۷ - عمومی بودن زندان



زندان يوسف عليه‌السلام، زندانى عمومى:
ودَخَلَ مَعَهُ السّجنَ فَتَيانِ قالَ احَدُهُما انّى ارنى اعصِرُ خَمرًا وقالَ الأخَرُ انّى ارنى احمِلُ فَوقَ رَأسى خُبزًا تَأكُلُ الطَّيرُ مِنهُ نَبّئنا بِتَأويلِهِ انّا نَركَ مِنَ المُحسِنين.

۸ - معرفی نیاکان در زندان



يوسف عليه‌السلام، معرفى كننده نیاکان و خاندان خود، در زندان:
واتَّبَعتُ مِلَّةَ ءاباءى ابرهيمَ واسحقَ ويَعقوبَ ما كانَ لَنا ان نُشرِكَ بِاللَّهِ مِن شَى‌ءٍ ذلِكَ مِن‌ فَضلِ اللَّهِ عَلَينا وعَلَى النّاسِ ولكِنَّ اكثَرَ النّاسِ لا يَشكُرون.

۹ - توسل حضرت یوسف به همبندش



توسل یوسف علیه‌السلام به يكى از همبندان، براى نجات از زندان:
وقالَ لِلَّذى ظَنَّ انَّهُ ناجٍ مِنهُمَا اذكُرنى عِندَ رَبّكَ فَانسهُ الشَّيطنُ ذِكرَ رَبّهِ فَلَبِثَ فِى السّجنِ بِضعَ سِنين.

۱۰ - استمرار زندانی بودن



استمرار زندانى بودن يوسف عليه‌السلام، به مدت چندين سال:
وقالَ لِلَّذى ظَنَّ انَّهُ ناجٍ مِنهُمَا اذكُرنى عِندَ رَبّكَ فَانسهُ الشَّيطنُ ذِكرَ رَبّهِ فَلَبِثَ فِى السّجنِ بِضعَ سِنين.

۱۱ - غفلت همبند حضرت یوسف



شیطان، سبب غفلت همبند يوسف عليه‌السلام از يادآورى حبس آن حضرت نزد صاحبش و باقى ماندن يوسف عليه‌السلام در زندان، به مدت چند سال ديگر:
يصحِبَىِ السّجنِ امّا احَدُكُما فَيَسقى رَبَّهُ خَمرًا وامّا الأخَرُ فَيُصلَبُ فَتَأكُلُ الطَّيرُ مِن رَأسِهِ قُضِىَ الامرُ الَّذى فيهِ تَستَفتيان ء وقالَ لِلَّذى ظَنَّ انَّهُ ناجٍ مِنهُمَا اذكُرنى عِندَ رَبّكَ فَانسهُ الشَّيطنُ ذِكرَ رَبّهِ فَلَبِثَ فِى السّجنِ بِضعَ سِنين. از امام صادق عليه‌السلام درباره «فلبث فى السجن بضع سنين» روايت شده است: -آن مدت‌- هفت سال بود.

۱۲ - خودداری برای خروج از زندان



خوددارى يوسف عليه‌السلام براى خروج از زندان، قبل از اثبات بى‌گناهى خود:
وقالَ المَلِكُ ائتونى بِهِ فَلَمّا جاءَهُ الرَّسولُ قالَ ارجِع الى‌ رَبّكَ فَسَلهُ ما بالُ النّسوَةِ التى قَطَّعنَ ايدِيَهُنَّ انَّ رَبّى بِكَيدِهِنَّ عَليم.

۱۳ - عناوین مرتبط



آزادی یوسف (قرآن)، تبلیغ یوسف (قرآن) ، همبندان یوسف‌ (قرآن).

۱۴ - پانویس


 
۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۳.    
۲. یوسف/سوره۱۲، آیات۲۵-۲۹.    
۳. یوسف/سوره۱۲، آیات۳۲-۳۵.    
۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۰.    
۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۵.    
۶. صدوق، محمد بن علی، الامالی، ص ۳۲۴، ح ۸.    
۷. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج ۱۲، ص ۲۶۱، ح ۲۳.    
۸. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۲.    
۹. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۳.    
۱۰. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۴.    
۱۱. یوسف/سوره۱۲، آیات۳۶-۴۰.    
۱۲. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۶.    
۱۳. یوسف/سوره۱۲، آیات۳۶-۴۱.    
۱۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۶.    
۱۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۸.    
۱۶. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۲.    
۱۷. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۲.    
۱۸. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۱.    
۱۹. یوسف/سوره۱۲، آیه۴۲.    
۲۰. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، ج ۲، ص ۴۲۷، ح ۷۶.    
۲۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۵۰.    


۱۵ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۳۸۵، برگرفته از مقاله «یوسف علیه‌السلام در زندان».    


رده‌های این صفحه : حضرت یوسف | زندان | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.