کتاب (اصول)قرآن یکی از منابع فقه می‌باشد. ۱ - جایگاه کتاب در فقهکتاب، یکی از ادله اربعه است که در فقه به آن تمسک می‌گردد و مراد از آن، قرآن کریم است که از جانب خداوند بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل شده و الفاظ و معانی و اسلوب آن، همه از سوی خدا است. قرآن معجزه جاوید پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم است و آن چه که در دست مسلمانان است همان کتابی است که بر قلب مقدس پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل گردیده است. ۲ - اهمیتقرآن حجت قاطع میان خلق و خالق بوده و منبع اصلی احکام شریعت اسلام شمرده می‌شود. ادله دیگر، یعنی سنت ، اجماع و عقل ، از آن منبع پرفیض سرچشمه گرفته‌اند. ۳ - بررسی قطعیت در دلالت و صدورقرآن از ناحیه صدور آن از جانب خداوند متعال، قطعی الصدور است و از ناحیه دلالت ، آیات آن یا از محکمات و یا از متشابهات می‌باشد، محکمات شامل نص (قطعی الدلالة) و ظاهر (ظنی الدلالة) است و متشابهات آن با ارجاع به محکمات روشن می‌گردد. ۴ - مسائل اصولی کتابمباحث اصولی قرآن درباره ناسخ و منسوخ ، عام و خاص ، مطلق و مقید ، و مجمل و مبین است، و به طور کلی این مباحث در سه محور عمده مطرح می‌گردد: ۱. حجیت ظواهر قرآن، که در مبحث حجیت ظواهر مطرح می‌گردد؛ ۲. جواز تخصیص و تقیید قرآن به دلیل دیگر هم چون خبر واحد یا متواتر و مانند آن؛ ۳. جواز نسخ آیات قرآن. [۱]
المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت)، غزالی، محمد بن محمد، ج۲، ص۷.
[۲]
اصول الفقه، خضری، محمد، ص۲۴۴.
[۳]
الاجتهاد اصوله و احکامه، بحرالعلوم، محمد، ص۶۶.
[۴]
کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۳۸۵.
[۵]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۲۱.
[۶]
مقالات اصولی، موسوی بجنوردی، محمد، ص۱۱.
[۹]
تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۳، ص۱۹۴.
[۱۰]
ضوابط الاصول، قزوینی، ابراهیم بن محمد باقر، ص۹۹.
[۱۱]
مبادی اصول الفقه، فضلی، عبد الهادی، ص۲۱.
[۱۲]
فرهنگ معارف اسلامی، سجادی، جعفر، ج۴، ص۱۰.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۵۶۵، برگرفته از مقاله «کتاب». |