ژیگموند تلگدیتِلِگدی، ژیگموند، زبان شناس و ایران شناس مجاری می باشد. ۱ - تولد و تحصیلاتوی در ۲۹ دسامبر ۱۹۰۹/ ۱۶ ذیحجّه ۱۳۲۷ به دنیا آمد. زبانهای سامی و ایرانی را در دانشگاههای بوداپست و برسلاو و پاریس فرا گرفت و در ۱۹۳۳/ ۱۳۱۲ ش، رساله دکتری خود را با عنوان آواشناسی وامواژه های ایرانی در آرامی تلمودی نوشت که در ۱۹۳۵/ ۱۳۱۴ ش در مجله آسیایی انتشار یافت. وی در تاریخ فارسی نو به تحقیق پرداخت و آن را بازسازی کرد و توانست با روشهای مبتکرانه در اعماق دوره پیش از تاریخ زبانهای ایرانی جدید نفوذ کند. ۲ - علت پیروزیهای تلگدیمی توان پذیرفت که شیوه محتاطانه و جامع نگر درکار و پیروزیهای تلگدی در بازسازیهای تجربی و ذهنی در قلمرو زبان فارسی ، از آن‌جا به دست آمد که وی در فرضیات و روشهای خود همواره می‌کوشید آرای اندیشمندان پیشین را بیازماید؛ از جمله، آرای زبان شناسان بزرگ قرن دوازدهم و سیزدهم/ هجدهم و نوزدهم و آرای امانوئل کانت و سایر نمایندگان فلسفه کلاسیک آلمانی و دوران روشنگری و عقل گرایی را تلگدی در ۵ مارس ۱۹۹۴/ ۱۴ اسفند ۱۳۷۳، در بوداپست درگذشت. ۳ - آثار تلگدی درباره زبانهای ایرانیبعضی از آثار تلگدی درباره زبانهای ایرانی اینهاست : «در باره ترکیب اجزا در فارسی نو» [۱]
مجله مجموعه مقالات زبان شناسی در مجارستان، ۱۹۵۵.
؛ «تذکری درباره برخی نظریات درباره انواع واژه ها» [۲]
مجله مجموعه مقالات زبان شناسی در مجارستان، ۱۹۵۸.
؛ «سازه شناسی فارسی نو» [۳]
مجله مجموعه مقالات شرق شناسی در مجارستان، ۱۹۶۱، ص ۱۸۵ـ۱۹۹.
«در باره یک نمونه از ساختار متشابهات در فارسی» [۴]
مجله مجموعه مقالات شرق شناسی در مجارستان، ۱۹۶۴، ص ۲۳۷ـ۲۶۱.
؛ «نظر هومبولت درباره زبان فارسی و مقایسه زبانها» [۵]
متون و یادگارها، لیدن ۱۹۹۰، ش ۱۶.
«ملاحظاتی درباره وامواژه های عربی در فارسی» [۶]
مجله مجموعه مقالات ایران شناسی، ۱۹۷۴، ص ۳۳۷ـ ۳۴۵.
۴ - پانویس
۵ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «ژیگموند تلگدی»، شماره۳۸۳۸. رده‌های این صفحه : مقالات دانشنامه جهان اسلام
|