چشم تحقیر (قرآن)

---

چشم یکی از نعمتهای الهی می‌باشد که باید به مردم با نگاه خوب نگاه کرد و به چشم حقارت نگاه نکرد.

۱ - نگاه به چشم حقارت

---

اشراف قوم نوح، نسبت به تهیدستان جامعه به چشم حقارت نگاه می کردند.
... ولا اقول للذین تزدری اعینکم لن یؤتیهم الله خیرا..من هرگز به شما نمی‌گویم خزائن الهی نزد من است! و غیب هم نمی‌دانم! و نمی‌گویم من فرشته‌ام! و (نیز) نمی‌گویم کسانی که در نظر شما خوار می‌آیند، خداوند خیری به آنها نخواهد داد؛ خدا از دل آنان آگاهتر است! (با این حال، اگر آنها را برانم،) در این صورت از ستمکاران خواهم بود!»

۱.۱ - بررسی آیه مذکور

(«تزدری» از «زری» از باب افتعال است. وقتی گفته شود: «زریت علیه» یعنی فلانی را به خاطر فلان عملی که کرد تنقیص و تحقیر کردم و تقدیر جمله «تزدری اعینکم»، «تزدریهم اعینکم» است، یعنی چشمان شما حقیرشان می‌بیند و خوارشان می‌سازد.). (این قسمت از پاسخ نوح علیه السلام، اشاره به عقیده اشراف قومش است که معتقد بودند ضعیفان باید در خدمت اقویا و ثروتمندان باشند و نباید با آنان در یک مرتبه قرار گیرند.) .
در پایان آیه بار دیگر به موضوع ایمان آورندگان مستضعف پرداخته و تاکید مى‌کند که من هرگز نمى‌توانم درباره این افرادى که در چشم شما حقیرند بگویم خداوند هیچ خیر و پاداش نیکى به آنها نخواهد داد (و لا اقول للذین تزدرى اعینکم لن یؤ تیهم الله خیرا).
بلکه به عکس خیر این جهان و آن جهان مال آنها است، هر چند دستشان از مال و ثروت تهى است، این شما هستید که بر اثر خیالات خام، خیر را در مال و مقام یا سن و سال منحصر ساخته اید و از حقیقت و معنى به کلى بیخبرید.

۲ - پانویس

---