هدایت و تقوا (قرآن)یکی از زمینه‌های هدایت که در آیات قرآن به آن اشاره شده، تقوا است. ۱ - زمینه‌ساز هدایتتقواپيشگى، زمينه بهره مندى از هدايت و مواعظ: ۱. «هذا بَيانٌ لِلنّاسِ وهُدًى ومَوعِظَةٌ لِلمُتَّقين؛اين، بيان و هشدارى است براى عموم مردم؛ و هدايت و اندرزى است براى پرهیزگاران.» ۲. «وقَفَّينا عَلى ءاثرِهِم بِعيسَى ابنِ مَريَمَ مُصَدّقًا لِما بَينَ يَدَيهِ مِنَ التَّورةِ وءاتَينهُ الانجيلَ فيهِ هُدىً ونورٌ ومُصَدّقًا لِما بَينَ يَدَيهِ مِنَ التَّورةِ وهُدىً ومَوعِظَةً لِلمُتَّقين؛و در پى آنها (پيامبران پيشين)، عیسی بن مریم را فرستاديم در حالى كه تورات را كه پيش از او فرستاده شده بود تصديق داشت؛ و انجیل را به او داديم كه در آن، هدايت و نورى بود؛ و تورات را، كه قبل از آن بود، تصديق مى‌كرد؛ و هدايت و موعظه‌اى براى پرهيزگاران بود.» ۲ - تقوای شایستهتقواى شايسته، زمينه نيل به هدايت: ۱. «يايُّهَا الَّذينَ ءامَنوا اتَّقوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ ولا تَموتُنَّ الّا وانتُم مُسلِمون • واعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا ولا تَفَرَّقوا واذكُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَيكُم اذ كُنتُم اعداءً فَالَّفَ بَينَ قُلوبِكُم فَاصبَحتُم بِنِعمَتِهِ اخونًا وكُنتُم عَلى شَفا حُفرَةٍ مِنَ النّارِ فَانقَذَكُم مِنها كَذلِكَ يُبَيّنُ اللَّهُ لَكُم ءايتِهِ لَعَلَّكُم تَهتَدون؛ اى كسانى‌كه ايمان آورده‌ايد! آن گونه كه حق تقوا و پرهيزگارى است، از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد؛ و جز بر آيين اسلام از دنیا نرويد. و همگى به ريسمان خدا (قرآن، و هرگونه وسيله وحدت الهى)، چنگ زنيد، وپراكنده نشويد؛ ونعمتِ بزرگِ خدا را بر خود، به ياد آريد كه چگونه دشمن يكديگر بوديد، و او ميان دلهاى شما، الفت برقرار ساخت، و به بركتِ نعمتِ او، برادر شديد! و شما بر لبِ حفره‌اى از آتش بوديد، خدا شما را از آن نجات داد؛ اين چنين، خداوند آيات خود را براى شما آشكار مى‌سازد؛ شايد هدايت شويد.»» ۲. «... واتَّقُوا اللَّهَ واسمَعوا واللَّهُ لا يَهدِى القَومَ الفسِقين؛... از مخالفت خدا بپرهيزيد، و گوش فرا دهيد. و خداوند، گروه فاسقان را هدايت نمى‌كند.» ۳. «وقَفَّينا عَلى ءاثرِهِم بِعيسَى ابنِ مَريَمَ مُصَدّقًا لِما بَينَ يَدَيهِ مِنَ التَّورةِ وءاتَينهُ الانجيلَ فيهِ هُدىً ونورٌ ومُصَدّقًا لِما بَينَ يَدَيهِ مِنَ التَّورةِ وهُدىً ومَوعِظَةً لِلمُتَّقين؛و در پى آنها (پيامبران پيشين)، عيسى بن مريم را فرستاديم در حالى كه تورات را كه پيش از او فرستاده شده بود تصديق داشت؛ وانجيل را به او داديم كه در آن، هدايت و نورى بود؛ و تورات را، كه قبل از آن بود، تصديق مى‌كرد؛ و هدايت و موعظه‌اى براى پرهيزگاران بود.» ۴. «ولَقَد انزَلنا الَيكُم ءايتٍ مُبَيّنتٍ ومَثَلًا مِنَ الَّذينَ خَلَوا مِن قَبلِكُم ومَوعِظَةً لِلمُتَّقين • اللَّهُ نورُ السَّموتِ والارضِ مَثَلُ نورِهِ كَمِشكوةٍ فيها مِصباحٌ المِصباحُ فى زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَانَّها كَوكَبٌ دُرّىٌّ يوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُبرَكَةٍ زَيتونَةٍ لا شَرقيَّةٍ ولا غَربيَّةٍ يَكادُ زَيتُها يُضى‌ءُ ولَو لَم تَمسَسهُ نارٌ نورٌ عَلى نورٍ يَهدِى اللَّهُ لِنورِهِ مَن يَشاءُ ويَضرِبُ اللَّهُ الامثلَ لِلنّاسِ واللَّهُ بِكُلّ شَى‌ءٍ عَليم؛ ما بر شما آياتى روشنگر فرستاديم، اخبارى از كسانى كه پيش از شما بودند، و موعظه و اندرزى براى پرهيزگاران. خداوند نور آسمانها و زمين است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن‌چراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان، چراغى كه افروخته مى‌شود از روغن درخت پربركت زیتونی كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش آنچنان صاف و خالص است كه نزديك است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود؛ نورى است بر فراز نورى؛ و خدا هركس را بخواهد با نور خود هدايت مى‌كند، و خدا براى مردم مثلها مى‌زند و خداوند به هر چيزى داناست.» ۳ - هدایت‌پذیری از قرآنتقوا، زمينه هدايت پذيرى از قرآن: ۱. «ذلِكَ الكِتبُ لارَيبَ فيهِ هُدًى لِلمُتَّقين • اولكَ عَلى هُدًى مِن رَبّهِم واولكَ هُمُ المُفلِحون؛اين كتاب با عظمتى است كه هيچگونه شكى در آن نيست و مايه هدايت پرهيزكاران است آنان بر طريق هدايت پروردگارشانند و رستگاران آنها هستند» ۲. «هذا بَيانٌ لِلنّاسِ وهُدًى ومَوعِظَةٌ لِلمُتَّقين؛اين، بيان و هشدارى است براى عموم مردم؛ و هدايت و اندرزى است براى پرهيزگاران.» ۴ - عناوین مرتبطزمینههای هدایت (قرآن). ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۶۹، برگرفته از مقاله «زمینه‌های هدایت (تقوا)». |