زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

میرعطاحسین‌خان تحسین رضوی لکهنوی




تحسین رضوی لکهنوی، میرعطاحسین خان (د ۱۲۰۰ق/ ۱۷۸۶م)، نویسنده و شاعر پارسی‌گوی هند در سده ۱۳ هجری می‌باشد.


۱ - معرفی اجمالی


تحسین رضوی لکهنوی، میرعطاحسین خان (د ۱۲۰۰ق/ ۱۷۸۶م)، ملقب به مرصّع رقم (قلم)، می‌باشد.
وی فرزند محمدباقر خان، متخلص به شوق، و از سادات رضوی هند بود.
[۱] علی حسن خان، صبح گلشن، ج۱، ص۸۳، به کوشش محمد عبدالمجیدخان، کلکته، ۱۲۹۵م.
[۲] مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۲۹، تهران، ۱۳۶۹.
او از ملازمان منصور‌علی‌خان صفدر‌جنگ به شمار می‌رفت.
[۳] هدایت، محمود، گلزار جاویدان، ج۱، ص۲۷۵، تهران، ۱۳۵۳ش.

گفته‌اند که در نظم و نثر از هم‌عصران خود برتر بود.
[۴] علی حسن خان، صبح گلشن، ج۱، ص۸۳، به کوشش محمد عبدالمجیدخان، کلکته، ۱۲۹۵م.

در تذکره‌ها، از شاعران دیگری نیز با تخلص تحسین یاد شده است، از جمله تقی تحسین شیرازی، غلامعلی تحسین دهلوی، عبدالعظیم تحسین لاهوری، عبدالله تحسین بخارایی و محمد حسین تحسین
[۵] خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۲، تهران، ۱۳۶۸ش.
که آگاهی چندانی از شرح احوال و آثار آنان در دست نیست.

۲ - آثار


آثار وی اینهاست:
۱- نوطرز مرصع، ترجمه قصه چهار درویش که در عهد شاه عالمگیر دوم (حکومت‌ ۱۱۶۷- ۱۱۷۳ق/۱۷۵۴- ۱۷۶۰م) از فارسی به نثر هندوستانی نوشته است
[۶] اته، هرمان، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۲۴، به کوشش رضازاده شفق، ۱۳۵۶ش.

۲- انشای تحسین؛
۳- تواریخ قاسمی، شامل حوادث تاریخی و علم تاریخ؛
۴- ضوابط انگریزی، درباره صرف و نحو انگلیسی
[۷] مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۲۹، تهران، ۱۳۶۹.

۵- دیوان.
[۸] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۹، ص۱۶۸.    


۳ - فهرست منابع


(۱) آزاد‌بلگرامی، علی، مآثر الکرام، به کوشش عبدالله خان، لاهور، ۱۹۱۳م.
(۲) آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة.
(۳) اته، هرمان، تاریخ ادبیات فارسی، به کوشش رضازاده شفق، ۱۳۵۶ش.
(۴) اخلاص، کشن‌چند، همیشه بهار، به کوشش وحید قرشی، کراچی، ۱۹۷۳م.
(۵) بهگوان داس هندی، سفینه هندی، به کوشش سید شاه محمد عطاء‌الرحمن کاکوی، پتنه، ۱۹۵۸م.
(۶) خوشگو، بندرابن داس، سفینه، به کوشش سید شاه محمد عطاءالرحمان کاکوی، پتنه، ۱۹۵۹م.
(۷) خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، تهران، ۱۳۶۸ش.
(۸) راشدی، حسام‌الدین، تذکره شعرای کشمیر، کراچی، ۱۳۴۶ش.
(۹) علی حسن خان، صبح گلشن، به کوشش محمد عبدالمجیدخان، کلکته، ۱۲۹۵م.
(۱۰) مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تهران، ۱۳۶۹.
(۱۱) منزوی، احمد، خطی مشترک.
(۱۲) هدایت، محمود، گلزار جاویدان، تهران، ۱۳۵۳ش.

۴ - پانویس

 
۱. ↑ علی حسن خان، صبح گلشن، ج۱، ص۸۳، به کوشش محمد عبدالمجیدخان، کلکته، ۱۲۹۵م.
۲. ↑ مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۲۹، تهران، ۱۳۶۹.
۳. ↑ هدایت، محمود، گلزار جاویدان، ج۱، ص۲۷۵، تهران، ۱۳۵۳ش.
۴. ↑ علی حسن خان، صبح گلشن، ج۱، ص۸۳، به کوشش محمد عبدالمجیدخان، کلکته، ۱۲۹۵م.
۵. ↑ خیام‌پور، عبدالرسول، فرهنگ سخنوران، ج۱، ص۱۸۱-۱۸۲، تهران، ۱۳۶۸ش.
۶. ↑ اته، هرمان، تاریخ ادبیات فارسی، ج۱، ص۲۲۴، به کوشش رضازاده شفق، ۱۳۵۶ش.
۷. ↑ مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۱، ص۳۲۹، تهران، ۱۳۶۹.
۸. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۹، ص۱۶۸.    


۵ - منبع


دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «تحسین»، شماره۵۸۰۳.    

رده‌های این صفحه : مقالات دانشنامه بزرگ اسلامی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.