موضوع جزئیموضوع یک قضیه هم می‌تواند جزئی باشد و هم کلی و اگر موضوع قضیه جزئی باشد، قضیه را شخصیه یا مخصوصه گویند. ۱ - توضیح اصطلاحموضوع قضیه هم جزئی می‌تواند باشد، هم کلی، مثلا در قضیه "حسن ناطق است"، موضوع جزئی است. اما در قضیه "انسان ناطق است" موضوع کلی است. اگر چه در این جا هم ذات موضوع، یعنی افرادی که موضوع بر آن‌ها قابل حمل است باز جزئی است، اما محمول همیشه کلی است. اگر موضوع قضیه جزئی باشد، قضیه را شخصیه یا مخصوصه گویند و اگر موضوع قضیه کلی باشد، ممکن است سه حالت پیش آید که در هر یک از حالات، قضیه به همان حالت موسوم است: ممکن است حکم در قضیه به موضوع کلی، قطع نظر از افراد و مصادیق آن تعلق گیرد در این حالت قضیه را طبیعیه گویند و ممکن است حکم متعلق به کلی اما با ملاحظه افراد آن باشد اما نه مبین کل افراد و نه مبین تعداد معینی از آن‌ها، در این حالت قضیه را مهمله می‌گویند و ممکن است حکم متعلق به افراد موضوع باشد و کمیت افراد را نیز بیان کند در این حالت این قضیه را محصوره می‌گویند. [۲]
خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۵۹-۱۶۰.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری. • ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، دانشنامه علائی. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «موضوع جزئی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۵. رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی | موضوع(مقابل محمول)
|