موارد السجن فی النصوص و الفتاوی (کتاب)« موارد السجن في النصوص و الفتاوى» نوشته جناب استاد نجم‌الدین طبسی ، به بررسى جرايمى كه مجازات آنها زندان بوده و نوع رفتار دولت اسلامی با زندانيان و رعايت حقوق انسانى آنها پرداخته و ابعاد اين مسئله را مورد پژوهش قرار داده است. كتاب به زبان عربی نوشته شده و داراى فهرست‌هاى آيات، روايات، اسامى معصومين علیه السلام، اعلام، اماكن، آثار، قبايل، اعداد و ارقام، اشعار، فرقه‌ها و مصادر بوده و به صورت پاورقى نيز آدرس منابع ذكر شده است. ۱ - انگيزه تأليف نگارنده سعى دارد با استفاده از مستندات فقهى نوع رفتار صحيح حاكمان اسلامى با مجرمان زندانى و روش‌هاى برخورد با آنها در گرفتن اعتراف و مجازات‌هاى بدنى نسبت به آنان را بررسى نمايد و ديدگاه و فتاواى فقهاى بزرگ شیعه را در اين زمينه برجسته سازد. ۲ - ساختار از دو بخش تركيب يافته كه بخش اول داراى ۱۴ فصل و بخش دوم داراى ۲۱ فصل ميباشد. شيوه تحقيق نقلى، تحليلى و استدلالى بوده و با استناد به منابع قرآنى، روايى و تاريخى و با استفاده از ديدگاه فقهاى شیعه و سنى و با مراجعه به كتب حقوقى به نگارش در آمده است. در اين كتاب آراى فقهاى شيعه و ساير مذاهب اسلامى در موارد حبس تعزیزی و غيرتعزيزى گردآورى شده است. رويكرد غالبى نويسنده روايى است و نظريات مختلف فقهى را با هم مقايسه كرده است. [۱]
موارد السجن في النصوص و الفتاوى، نجم‌الدين طبسى، ج۱، ص۲۷ .
۳ - گزارش محتوا در دو بخش تحت عناوين: ۱. موارد زندان. ۲. حقوق زندانى و احكام زندان ارائه شده است. در بخش اول مواردى از جرائم و گناهان حددار و تعزيزى كه مجازات حبس در فقه شيعه و اهل سنت براى آنها در نظر گرفته شده، بيان ميگردد و در چهارده فصل موارد زندان براى انواع قتل، سرقت، آزار جسمى غير از جرح، دشنام، آزار و افتراء ، ترك واجبات و ارتکاب محرمات، سحر و اعمال مشابه آن، ارتداد ، فحشا، شراب و خوردن انواع مست‌كننده‌ها و همچنين حبس افراد داراى رفتارهاى ناهنجار و افراد محكوم به حدود الهى، حبس در مورد مسائل زناشويى، حبس دشمنان و مخالفان دولت، حبس كارگزاران و كاركنان دولت اسلامى، و حبس در مورد حقوق مالى افراد نسبت به هم مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. نگارنده در بحث از موارد زندان، آيات و روايات متناسب با هر يك را ذكر نموده، سپس آراى فقهاى شيعه و اهل سنت را با هم تطبيق كرده و نظريه مختار را در ضمن فروع مختلف فقهى بيان مى‌كند. [۲]
موارد السجن في النصوص و الفتاوى، نجم‌الدين طبسى، ج۱، ص ۳۳.
در بخش دوم كتاب حقوق زندانى و احکام زندان بيان مى‌شود. در اين بخش حق زندانى در صورت تبرئه ، حقوق وى براى حضور در مراسم مذهبى، ملاقات با نزديكان، مرخصى، تعجيل در محاكمه، حقوق زندانى در بودن در كنار همسرش، حقوق زندانى در حال بيمارى و مخارج مربوط به معالجاتش، جدا سازى زنان از مردان، نوجوانان از سالمندان، حق اشتغال براى زندانى، حق نفقه زندانى، تحريم شكنجه كردن زندانيان، معيارهاى صحيح تأديب و سخت‌گيرى بر زندانيان و حدود آن، معيارهاى آزادى زندانيان از زندان، شامل بودن مورد حبس در ارتكاب به امور تعزيزى، و حكم ساختن زندان در اسلام مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و آراى فقهاى شيعه و اهل سنت با هم مقايسه شده و نظريه مورد نظر نگارنده بيان مى‌شود. نويسنده در كتاب خود به سؤالات زيادى در مورد زندان و احكام آن و حقوق زندانيان پاسخ گفته و وظايف دولت اسلامى را در زمينه مزبور يادآورى نموده است. [۳]
موارد السجن في النصوص و الفتاوى، نجم‌الدين طبسى، ج۱، ص۴۸۵ .
۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی |