مزار زید بن علی (حله)زیارتگاه منسوب به زید بن علی بن حسین (علیه‌السّلام)، در استان بابل در کشور عراق نزدیک شهر حله قرار دارد. زید پسر امام سجاد (علیه‌السّلام) و نخستین سید حسینی علوی است که علیه ظلم و فساد و مقابل بنی‌امیه، قیام کرد و به زید شهید معروف است. ۱ - معرفی اجمالینام پرافتخار زید بن علی، با انقلاب خونین و قیام خداپسندانه‌اش، همراه است و هرکس نام زید را شنیده باشد، کم و بیش، آوازه قیام و شهادت او را نیز شنیده است. او نخستین سید حسینی علوی است که علیه ظلم و فساد و مقابل غاصبان خلافت و شجره ملعونه، یعنی بنی‌امیه، قیام کرد و با وجود آنکه مردی پرهیزکار، محدث، مفسر، عالم، جلیل‌القدر و شریف بود، در میدان نبرد نیز همانند جد بزرگوارش، حضرت سیّدالشهدا (علیه‌السّلام)، شجاع، دلیر و مجاهد، به شمار می‌رفت. ۲ - تاریخ تولد و شهادتروز ولادت زید مشخص نیست و بین مورخان هم در سال ولادتش، اختلاف است. ابن‌عساکر (متوفای ۵۷۱ ه. ق)، سال تولد او را ۷۸ ه. ق، می‌داند. مورخ دیگری، به نام محلی (متوفای ۶۵۲ ه. ق)، سال ولادت زید بن علی را سال ۷۵ ه. ق، یاد می‌کند. [۲]
محلی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیه، ج۱، ص۱۴۳.
گرچه دانشمند بزرگ شیعه، شیخ مفید (رحمه الله)، به سال ولادت او اشاره نکرده، اما نتیجه کلام وی، مؤید قول ابن‌عساکر است، زیرا روایات، متفّق است که ایشان هنگام شهادت، ۴۲ سال [۳]
مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج۱، ص۱۴۸.
[۴]
طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۸، ص۲۷۲.
سن داشت و شیخ مفید، سال شهادت ایشان را ۱۲۰ ه. ق، می‌داند؛ بنابراین ولادت او، سال ۷۸ ه. ق، می‌باشد؛ اما شیخ مفید در کتاب دیگرش به نام مسار الشیعه، سال شهادت زید را اول صفر ۱۲۱ ه. ق، ذکر می‌کند و گویا وی، این تاریخ را اختیار کرده است. [۷]
رضوی اردکانی، ابوفاضل، قیام زید بن علی (علیه‌السّلام)، ص۱۸.
بعضی از محققان نیز این قول را پذیرفته و با کم کردن مدت عمر ایشان، تولد وی را در سال ۷۹ ه. ق، ذکر نموده‌اند که این قول، به درستی، نزدیک‌تر می‌باشد.۳ - موقعیت و بنای مرقدمرقد و زیارتگاه زید بن علی در کشور عراق در ۷ کیلومتری شهر کفل ما بین شهر کربلا و نجف قرار دارد، این بناء تاریخی دارای گنبد بزرگ اسلامی با کاشی کربلایی و دو مناره بزرگ به سبک معماری سنتی در دو طرف می‌باشد. از دیگر نقش و نگارات این مرقد ساخت و نصب ضریح طلا و دو درب ورودی طلاکوب شده و آئینه‌کاری داخل حرم و نصب کتیبه و کاشی‌کاری کربایی و همچنین نصب کتیبه‌ای از اسامی و زندگینامه اصحاب این شهید بزرگوار و سنگ‌فرش صحن شریف می‌باشد. علامه قزوینی در کتاب فلک النجاه می‌نویسد: مشهدی که فعلاً محل زیارتگاه زید است، محل دار زدن و سوزاندن بدن مقدس زید (علیه‌السّلام) است. [۸]
زيد الشهید، ص۱۵۵.
۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «آستان زید بن امام زین‌العابدین» ج۲، ص۱۰۹. رده‌های این صفحه : زیارتگاه‌های شیعیان در حله | مزار امامزادگان و سادات حله | مزار فرزندان امام سجاد
|