مائة منقبة من مناقب أمیر المؤمنین و الأئمة (کتاب)این کتاب معروف به «فضائل ابن شاذان» است که ابو الحسن محمد بن احمد بن علی، معروف به ابن شاذان قمی و از بزرگان شیعه در قرن چهارم و پنجم هجری آن را تالیف کرده است. [۱]
مائة منقبة من مناقب أميرالمؤمنين والأئمة، ابن شاذان، ص۴.
۱ - معرفی اجمالیبرخی این کتاب را همان «ایضاح دفائن النواصب فی ماة منقبة من مناقب علی بن ابی طالب» دانسته‌اند. اما شیخ آقا بزرگ ماة منقبة را کتابی در فضائل اهل بیت علیهم‌السّلام و ایضاح دفائن النواصب را کتابی دیگر از ابن شاذان و در رد مخالفین اهل بیت و شیعه می‌داند. نسخه این کتاب تا قرن ۱۴ ه- در کتابخانه حاج میرزا یحیی اصفهانی موجود بوده اما هم اکنون اثری از آن یافت نمی‌شود. ۲ - اهمیت کتابکتاب حاضر از منابع مهم روایی شیعه است که بزرگانی چون ابوالفتح کراجکی، سید ابن طاووس، علامه مجلسی، سید هاشم بحرانی و علامه امینی احادیث در کتب خود از آن نقل کرده‌اند. مؤلف از میان اخبار متعدد، یکصد روایت را گلچین کرده و این امر باعث شده روایاتی بسیار زیبا و بشارت دهنده به شیعیان جمع آوری گردد. مهم تر از آن، مقبولیت کتاب نزد مخالفان است. چنانکه بزرگانی از اهل تسنن به آن اعتماد کرده و مطالب و روایات آن را در کتاب هایشان آورده‌اند، مانند خوارزمی در دو اثرش مناقب و مقتل الحسین علیه السلام، ابوعبیدالله شافعی در کفایة الطالب، حموینی در فرائد السمطین. ۳ - روش تالیفمؤلف بر آن بوده که تنها از روایات اهل سنت در فضائل اهل بیت استفاده نماید و چنین کرده است. مؤلف نظم خاصی برای ذکر احادیث قرار نداده و تنها ترتیب مشخص برای کتاب همان عنوان روایات صدگانه است. محقق کتاب با افزودن مطالبی مفصل، حجم آن را اصل متن بیشتر کرده است. در این تحقیق تمام نسخه بدل‌های چند نسخه خطی مطابقت داده شده و هر یک از روایات به نقل از چندین منبع روایی آدرس دهی شده است. همچنین روایاتی که از طرق دیگر، غیر از سلسله سند این کتاب، آمده هم در تمام موارد آدرس دهی شده تا محقق به راحتی به تمام موارد دسترسی پیدا کند. از جمله در منقبت ۵۷ [۲]
مائة منقبة من مناقب أميرالمؤمنين والأئمة، ابن شاذان، ص۱۴۵.
که حدیث منزلت آمده محقق کتاب، فهرست روات این حدیث را آورده که نزدیک به یکصد نفر می‌باشند و پس از ذکر نام هر یک، سلسله سندهایی که به آن رسیده را با ذکر نام ماخذ و آدرس دقیق روایت آورده است. این روات شامل ۶ نفر از اهل بیت علیهم‌السّلام است و بقیه از صحابه و تابعین می‌باشند.۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |