زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

قضا (قرآن)





از عناوین و موضوعات مطرح شده در آیات قرآن، «قضا» است.


۱ - معنی قضا



قضا، در لغت به معناى حكم‌ و نيز به معناى تمام كردن كار آمده است. قضاى منسوب به خداوند، اخصّ از «قدر» است. و از آنجا كه پديده‌ها در وجود و تحقّق، مستند به خداوند متعال هستند، اگر خداوند، تحقّق پديده را اراده كند و علل و شرايط آن تمام شود و راهى براى پديده باقى نماند مگر موجود شدن به تعيين الهى و از دايره ترديد و ابهام خارج شود، اين اراده، قضاى الهى ناميده مى‌شود. قضا، هم در دايره تكوين است و هم در دايره تشريع. از نظر فلسفى نيز قضا خروج از ترديد و ابهام و ضرورى شدن وجود از ناحيه علّت تامّه كه واجب تعالى‌ است، مى‌باشد؛ زيرا مقصود از قضا تمام شدن امر و تعيين و تعيّن پيدا كردن است. در روايات نيز همين معنا تأييد شده است، مانند روايت هشام بن سالم كه گفته است: امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «إنّ اللّه إذا اراد شيئاً قدّره فاذا قدّره قضاه، فإذا قضاه امضاه». خلاصه اينكه: قَدَر، مقدّر را حتمى نمى‌كند و احتمال عدم وقوع دارد، امّا هنگامى كه مورد قضا واقع شد، چاره‌اى جز وجود و تحقّق ندارد.
در اين عنوان آیاتی معرفی می‌شوند که در آن‌ها از واژه‌هاى «امر»، «كلمة»، «كتاب»، «قضى‌» و مشتقّات آنها استفاده شده است.

۲ - عناوین مرتبط



اختصاص قضا (قرآن)، اعتقاد به قضا (قرآن)، حتمیت قضا (قرآن)، رضایت به قضا (قرآن)، صبر بر قضا (قرآن)، قضا در تشریع (قرآن)، قضا در عالم (قرآن)، کتاب قضا (قرآن)، موارد قضا (قرآن).

۳ - پانویس


 
۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج ۵، ص ۱۸۵، «قضی».    
۲. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۱، ص ۲۰۹، «قضی».    
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۶۷۴، «قضی».    
۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۳، ص ۷۲- ۷۵.    


۴ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۳۶۲، برگرفته از مقاله «قضا».    


رده‌های این صفحه : قضا و قدر | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.