قصه فرعون و هامانقصه فرعون و هامان، سرگذشت قرآنی فرعون زمان موسی علیه‌السّلام و هامان وزیر او را می‌گویند. ۱ - معرفی فرعونفرعون لقب پادشاهان قدیم مصر است؛ اما فرعونی که در زمان ولادت حضرت موسی علیه‌السّلام بر مصر حکومت می‌کرد، در کتاب‌های تاریخ دوره اسلامی، قابوس بن مصعب نامیده شده است، و عبرانیان او را فرعون تسخیر می‌نامند. به زعم اکثر مورخان، فرعون تسخیر، رامسس یا رعمسیس دوم است. او سومین نفر از سلسله نوزدهم فراعنه مصر بود. کلمه «فرعون» در قرآن کریم ۷۴ بار ذکر شده است. ۲ - معرفی هامانهامان ، آن گونه که از قرآن کریم استفاده می‌شود، وزیر معروف فرعون بود و تا آن حد در دستگاه حکومت فرعون نفوذ داشت که در قرآن کریم از لشکریان مصر، به لشکریان فرعون و هامان یاد شده است. در قاموس کتاب مقدس نیز هامان نام وزیر اول خشایارشاه معرفی شده که وی با یهود دشمنی داشته است و چون مردخای به وی تعظیم نکرد، دستور قتل عام یهود را صادر کرد. نام «هامان» شش بار در قرآن کریم ذکر شده است. ۳ - اصل داستاناما داستان فرعون و هامان - آن گونه که در آیات ۳۸ تا ۴۲ سوره قصص ذکر شده است - به این قرار است: پس از آن که آوازه پیروزی موسی علیه‌السّلام بر ساحران در سراسر مصر پیچید، موقعیت فرعون سخت به خطر افتاد؛ از این رو، به اطرافیان خود اعلام کرد خدایی جز او برای آن‌ها سراغ ندارد! و به هامان وزیر خود دستور داد قصر و برجی بسیار مرتفع برای او بسازد تا بالای آن رفته، شاید از خدای موسی علیه‌السّلام خبری پیدا کند. [۲]
هاکس، جیمز، قاموس کتاب مقدس، ص۹۱۸.
[۳]
خزائلی، محمد، ۱۲۹۲-۱۳۵۳، اعلام القرآن، ص۶۵۹.
[۵]
قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۶۵.
[۶]
قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۵، ص۱۶۳.
[۷]
رسولی، هاشم، ۱۳۱۱ -، قصص قرآن، ج۲، ص۱۰۸.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «قصه فرعون و هامان». |