قرائات سبعقرائات سبع به قرائت‌های منسوب به هفت قاری مشهور اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفقرائتهای هفت تن از قاریان مشهور که برای نخستین بار از طرف ابوبکر محمد بن موسی بن مجاهد تمیمی (۲۴۵ - ۳۲۴ ق) معروف به ابن مجاهد در کتاب القرائات السبعة جمع آوری شده است «قرائات سبع» یا به تعبیر صحیح تر «قرائات سبعه» نام گرفت. ۲ - قرائات هفتگانهقرائات هفتگانه عبارتند از: ۱. قرائت ابن عامر ؛ ابو نعیم (ابو عمران) عبدالله بن عامر یحصبی دمشقی (م ۱۱۸ق)؛ ۲. قرائت ابن کثیر ؛ ابو معبد عبدالله بن کثیر داری مکی (۴۵-۱۲۰ق)؛ ۳. قرائت ابوعمرو ؛ زبان بن علاء بن عمار بن عبدالله بصری مازنی (۷۰-۱۵۴ق)؛ ۴. قرائت حمزة ؛ ابوالحسن (ابوعماره) حمزة بن حبیب بن عمارة بن اسماعیل زیات تمیمی کوفی (۸۰-۱۵۶ق)؛ ۵. قرائت عاصم ؛ ابوبکر عاصم بن ابی النجود ابن بهدله کوفی مولی بنی خزیمه (م ۱۲۷ق)؛ ۶. قرائت کسائی ؛ ابوالحسن علی بن حمزة بن عبدالله بن بهمن بن فیروز (فزلر) اسدی کوفی معروف به کسائی (م ۱۷۹ یا ۱۸۹ق)؛ ۷. قرائت نافع ؛ ابوعبدالله (ابو رویم) نافع بن عبدالحمان بن ابی نعیم لیثی مدنی (م ۱۶۹ یا ۱۷۹ق). پس از دوره صحابه و تابعان ، گروهی از مسلمانان به قرائت قرآن روی آورده، و در این فن، کارآیی و شهرت چشمگیری یافتند و در هر منطقه و شهری قاریان زیادی پرورش یافتند. ۳ - روش ابن مجاهد در انتخاب قراءابن مجاهد از میان قاریان هر شهر، قرائت کسی را برگزید که مردم آن دیار بر رحجان قرائت او متفق بودند؛ ولی از قاریان شهر کوفه ، قرائت سه تن را (حمزه، عاصم و کسائی) برگزید. گفته شده قرائت ابن کثیر و نافع و ابوعمرو به ابی بن کعب برمی گردد، و قرائت ابن عامر به عثمان ، و قرائت حمزه، عاصم و کسائی به علی علیه‌السّلام و عثمان و ابن مسعود برمی گردد. قرائت هر یک از قاریان هفتگانه در همین فرهنگنامه آمده است. [۳]
حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص(۳۱۲-۳۵۳).
[۴]
خویی، ابوالقاسم، ۱۲۷۸ - ۱۳۷۱، البیان فی تفسیرالقرآن، ص(۱۳۸-۱۵۶).
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قرائات سبع». |