فعلیت شک و یقینفعلیت شک و یقین، توجه مکلّف به یقین سابق و شک لاحق؛ از ارکان استصحاب می باشد. ۱ - مفهوم فعلیت شک و یقینفعلیت شک و یقین، از ارکان استصحاب بوده و به این معنا است که مکلف کاملا به وضع خویش آگاه است که نسبت به چیزی یقین سابق و شک لاحق دارد؛ مثل این که شخص توجه داشته باشد که در گذشته به محدث شدن یقین داشته و سپس شک کرده آیا وضو گرفته یا نه، که در این جا، یقین و شک وی فعلی بوده (تقدیری نیست) و بقای حدث استصحاب می‌شود. ۲ - بحث فعلیت شک و یقین میان اصولیونمیان اصولیون بحث است که آیا در باب استصحاب، یقین و شک فعلی لازم است یا این که یقین و شک تقدیری هم کافی است. مشهور اصولیون معتقدند باید یقین و شک، فعلی باشد، ولی برخی از اصولی‌ها یقین و شک تقدیری را هم کافی می‌دانند. [۱]
شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۴، ص۲۱۰.
[۴]
علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۳۴۸.
[۷]
نهایة الافکار، عراقی، ضیاء الدین، ج۴، جزء ۱، ص۱۳.
[۸]
الوصول الی کفایة الاصول، شیرازی، محمد، ج۵، ص۱۰۷.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۰۴، برگرفته از مقاله «فعلیت شک و یقین». |