عرفان و عرفان نمایان (کتاب)--> عرفان و عارف‌نمايان، ترجمه كسر أصنام الجاهلية ، صدرالمتالهین است که توسط آقای محسن بیدارفر ترجمه شده است. فهرست مندرجات۲ - روش ترجمه ۳ - ویژگی های ترجمه کتاب ۴ - روش مولف از نظر مترجم ۵ - روش مترجم در ارجاعات ۶ - توضیح جالب مترچم در باره قرّة أعین ۷ - سود مند بودن برخی از توضیحات مترجم ۸ - عدم توفیق مترجم در ادرس دهی برخی آیات و روایات ۹ - فصل های ترجمه نشده ۱۰ - چند نکته کلیدی ۱۱ - ارجاع پاسخ مسئله« تضعیف مکعب» به کشکول شیخ بهایی ۱۲ - معرفی اجمالی مترجم ۱۳ - پانویس ۱۴ - منبع ۱ - معرفی ترجمه کتابكتاب« کسر أصنام الجاهلیة »، از آثار صدر المتألهين شيرازى، در باب عرفان عملی و آسيب‌شناسى انديشه و عمل‌كرد صوفیان است. استاد محسن بيدارفر، كتاب مذكور را تحت عنوان« عرفان و عارف‌نمايان»، به زبان فارسى ترجمه و در سال ۱۴۰۵ ق، منتشر كرده است. ۲ - روش ترجمهروش ترجمه، همان‌طور كه مترجم خودش در مقدمه‌اش نوشته، روشى ميانه، بين ترجمه تحت اللفظى و ترجمه آزاد و وفادار به متن است و لذا مى‌توان آن را ترجمه‌اى امروزين و متناسب با زبان و فرهنگ نسل حاضر دانست. با مطالعه اين ترجمه و مقايسه آن با متن اصلى آشكار مى‌شود كه مترجم، در كوشش علمى‌اش موفق بوده؛ يعنى توانسته بدون تعصب بى‌جا بر ألفاظ و قالب‌ها، معانى و پيام‌هاى مؤلف را با دقت و امانت منتقل كند و ترجمه‌اى رسا و شيوا بيافريند. ۳ - ویژگی های ترجمه کتابدر باره اين ترجمه، چند نكته گفتنى است: ۱. مترجم، ترجمه را با مقدمه‌اى عالمانه آغاز كرده و در آن، زمينه پيدايش و نگارش متن اصلى را شرح داده و آثار صدرالمتألهین شیرازی را فهرست كرده و بعد گزارش مختصرى از محتواى كتاب عرضه داشته و سپس مقاله آیة الله سید ابو الحسن رفیعی قزوینی را در باره شرح حال، منزلت علمى- أخلاقى و نوآورى‌هاى فلسفى مؤلف، به‌طور كامل نقل كرده است. ۴ - روش مولف از نظر مترجمبه نظر مترجم، روش مؤلف در اين كتاب، بيشتر بر خطابه بنا شده است تا برهان و به همين جهت از تمثيل استفاده مى‌كند، زيرا مخاطبان اين اثر، غير متخصصان هستند، ولى البته هر يك از مطالب كتاب، برهانى دارد كه مصنف آن را در جاى خود در آثار ديگرش بيان كرده است. ۵ - روش مترجم در ارجاعاتبيشتر پاورقى‌هاى مترجم، إرجاعى و در مواردى، توضيحى و به ندرت، انتقادى است. ۶ - توضیح جالب مترچم در باره قرّة أعينتوضيح مترجم در باره ترجمه« قرّة أعين» به« روشنى چشم‌ها» در آيه« فلا تعلم نفس ما أخفى لهم من قرّة أعين جزاء بما كانوا يعملون»، از نظر أدبى و تفسيرى جالب است. هم‌چنين مترجم تصريح كرده كه ترجمه جمله« قضم الدنيا قضماً»، به« اندك نيازى از دنيا برگرفت»، مفهومى( نه لفظى)، است. ۷ - سود مند بودن برخی از توضیحات مترجمبرخى از توضيحات مترجم، از نظر تاريخ فلسفه و کتاب‌شناسی صدر المتألهین سودمند است. ۸ - عدم توفیق مترجم در ادرس دهی برخی آیات و روایاتمترجم، آدرس آيات و روايات مورد استشهاد را در پاورقى ذكر كرده است، ولى در چند مورد موفق نشده و يا فراموش كرده است. ۹ - فصل های ترجمه نشدهمترجم، همان‌گونه كه خود يادآور شده، دو فصل پايانى مقاله چهارم را ترجمه نكرده است. فصل‌هاى ترجمه نشده، عبارت از وصاياى فیثاغورس منقول از رساله ذهبیه و هم‌چنين وصايا و موعظه‌هاى برخى از حكيمان است. مترجم، اين دو فصل را بى‌فايده شمرده و ادعا كرده كه اين مطالب جز خستگى نمى‌آورد و هم‌چنين عذر آورده كه نقل اين سخنان با وجود مواعظى برتر و جذاب‌تر و بلكه كلماتى در حد اعجاز در احاديث اسلامى، زيره به كرمان بردن است و هدف مؤلف را تأييد سخنان خود با كلام حكيمان شمرده و لكن پنداشته اين مطلوب، بدون ذكر سخنان آنان نيز حاصل است. البته هرچند، برترى كلام پیامبران و اولياى الهى( ع) ثابت است، ولى اين استدلال براى طفره رفتن از ترجمه، موجّه و پذيرفتنى نيست و در هر حال، اين مسئله مقبول باشد يا مردود، باعث نقص ترجمه و عدم مطابقت كامل آن با متن شده است. كتاب، بر اساس نسخه تصحيح شده استاد محمد تقى دانش‌پژوه، ترجمه شده است. ۱۰ - چند نکته کلیدی۱.مترجم، در يك مورد متن را بر اساس كتاب ديگر مؤلف( أسفار)، تصحيح و سپس مطابق با آن ترجمه كرده است. ۲.مترجم، در يك مورد يادآور شده كه در متن كتاب، مؤلف، سهواً قسمتى از يك آيه را با آيه‌اى ديگر خلط كرده است. ۳.مترجم، در چند مورد يادآور شده كه آنچه در متن آمده، تضمينى از آيات و يا إشاره‌اى به آيه يا حديث است. ۱۱ - ارجاع پاسخ مسئله« تضعيف مكعب» به کشکول شیخ بهاییمترجم، پاسخ مسئله« تضعيف مكعب» را كه در متن مطرح شده، به كتاب کشکول شیخ بهائی إرجاع داده است. ۱۲ - معرفی اجمالی مترجمدر باره آقاى محسن بيدارفر، قابل ذكر است كه او يك مترجم ساده نيست، بلكه افزون بر آن، در زمينه فلسفه و عرفا ن، استاد و صاحب‌نظر نيز هست و آثار علمى متعددى را تصحيح و با مقدمه‌هاى عالمانه و تعليقات لازم منتشر كرده است. آثار منتشر شده از سوى جناب بيدارفر؛ به‌ويژه مقاله‌هاى« پاسخ به شبهاتى در باب تأويل و تفسير» [۲۵]
كيهان انديشه، ش ۴۲، ص ۲۳- ۴۰؛
و« پاسخى كوتاه به تأملى ديگر»، [۲۶]
کیهان اندیشه، ش ۴۳، ص ۱۲۸- ۱۳۸.
بيان‌گر روش انديشه و پژوهش ايشان است و عقل‌گرايى و باور عميق او به شريعت و حكمت متعاليه را مى‌رساند و چگونگى تقابل و مواجهه صحيح با جمود و ظاهرگرايى را مى‌آموزد.۱۳ - پانویس۱۴ - منبعنرم افزار ملاصدرا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب عرفانی
|