حسابرسی انبیا (قرآن)در قیامت از انبیا سؤال مى‌شود كه رفتار مردم نسبت به آنان چگونه بوده است. ۱ - حسابرسی از پیامبرانحسابرسی خداوند، از امت‌ها و پیامبران آنان در قیامت: •یوم یجمع الله الرسل فیقول ماذا اجبتم قالوا لا علم لنا انک انت علـم الغیوب«(به یاد آر) روزى كه خداوند همه فرستادگان را گرد آورده، گوید: (در برابر دعوت‌تان) چه پاسخى به شما گفته شد؟ گویند: ما را هیچ دانشى نیست (دانش ما در برابر دانش تو هیچ است، یا دانش به باطن امور آنها، یا به آنچه پس از ما احداث كردند نداریم) به یقین تویى كه داناى كامل نهان‌هایى.» •فلنسـلن الذین ارسل الیهم ولنسـلن المرسلین«پس مسلّما هم از كسانى كه رسولان به سوى آنها فرستاده شده خواهیم پرسید (كه به رسولان ما چه پاسخ دادید؟) و هم از فرستادگان خواهیم پرسید (كه آیا پیام مرا رساندید یا نه و آیا به دعوت شما چه پاسخ دادند)؟» •والوزن یومئذ الحق فمن ثقلت موزینه فاولـئک هم المفلحون«و سنجش (عقاید و اعمال) در آن روز حق و ثابت است؛ پس كسانى كه اعمال سنجیده آنها سنگین و پرارج باشد آنهایند كه رستگارند.» •و من خفت موزینه فاولـئک الذین خسروا انفسهم بما کانوا بـایـتنا یظلمون«و كسانى كه اعمال سنجیده آنها سبك و كم ارج باشد آنهایند كسانى كه سرمایه وجود خود را به زیان داده‌اند به سبب آنكه به آیات ما ستم مى‌نمودند، آنها را نمى‌پذیرفتند و یا عمل نمى‌كردند.» ۲ - حسابرسی عالمانهحسابرسی عالمانه خداوند از انبیا در قیامت: •فلنسـلن الذین ارسل الیهم ولنسـلن المرسلین«پس مسلّما هم از كسانى كه رسولان به سوى آنها فرستاده شده خواهیم پرسید (كه به رسولان ما چه پاسخ دادید؟) و هم از فرستادگان خواهیم پرسید (كه آیا پیام مرا رساندید یا نه و آیا به دعوت شما چه پاسخ دادند)؟» •فلنقصن علیهم بعلم وما کنا غائبین«پس به یقین ما براى آنان سرگذشت اعمال‌شان را از روى علم بازگو خواهیم كرد و ما هیچ گاه از آنان غایب نبوده‌ایم.» ۳ - زمینه ساز تقواتوجه به حسابرسی از انبیا در قیامت، زمینه ساز تقوا و ترس از عقاب خداوند: •... واتقوا الله واسمعوا...«این (روش كه به محض شک، شاهدان را قسم دهید و در فرض کذب او مدعی قسم بخورد) نزدیك‌تر است به اینكه شهادت را به روش درست انجام دهند و یا بترسند از آنكه سوگندهاى دیگرى پس از سوگندهای‌شان (به مدعیان) بازگردانده شود (و آنها رسوا شوند) و از خدا پروا كنید و (فرامین او را) بشنوید، و خداوند مردمان نافرمان را هدایت نمى‌كند.» •یوم یجمع الله الرسل فیقول ماذا اجبتم قالوا لا علم لنا انک انت علـم الغیوب«به یاد آر روزى كه خداوند همه فرستادگان را گرد آورده، گوید: (در برابر دعوت‌تان) چه پاسخى به شما گفته شد؟ گویند: ما را هیچ دانشى نیست (دانش ما در برابر دانش تو هیچ است، یا دانش به باطن امور آنها، یا به آنچه پس از ما احداث كردند نداریم) به یقین تویى كه داناى كامل نهان‌هایى.» ۴ - رسوایی منافقانحسابرسی از انبیا در قیامت، مایه رسوایی منافقان در برابر مردم: •یوم یجمع الله الرسل فیقول ماذا اجبتم قالوا لا علم لنا انک انت علـم الغیوب«به یاد آر روزى كه خداوند همه فرستادگان را گرد آورده، گوید: (در برابر دعوت‌تان) چه پاسخى به شما گفته شد؟ گویند: ما را هیچ دانشى نیست دانش ما در برابر دانش تو هیچ است، یا دانش به باطن امور آنها، یا به آنچه پس از ما احداث كردند نداریم به یقین تویى كه داناى كامل نهان‌هایى.» ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۳۶، برگرفته از مقاله «حسابرسی انبیا». |