حرص انسان (قرآن)میل شديد به چيزى يا براى به دست آوردن چيزى را حرص می نامند. حِرص، از رذایل اخلاقی به شمار می‌رود. ۱ - انسان آزمندانسان ، موجودی حریص و آزمند است. «... واحضرت الانفس الشح...»؛ و اگر زنی، از طغیان و سرکشی یا اعراضِ شوهرش، بیم داشته باشد، مانعی ندارد با هم صلح کنند (و زن یا مرد ، از پاره‌ای از حقوق خود، بخاطر صلح ، صرف نظر نماید.) و صلح، بهتر است؛ اگر چه مردم (طبق غریزه حبّ ذات، در این گونه موارد) بخل می‌ورزند. و اگر نیکی کنید و پرهیزگاری پیشه سازید (و بخاطر صلح، گذشت نمایید)، خداوند به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است (و پاداش شایسته به شما خواهد داد). «لا یسـم الانسـن من دعاء الخیر وان مسه الشر فیـوس قنوط»؛ انسان هرگز از تقاضای نیکی (و نعمت) خسته نمی‌شود؛ و هرگاه شرّ و بدی به او رسد، بسیار مأیوس و نومید می‌گردد! «... ومن یوق شح نفسه....»؛ و برای کسانی است که در این سرا (سرزمین مدینه ) و در سرای ایمان پیش از مهاجران مسکن گزیدند و کسانی را که به سویشان هجرت کنند دوست می‌دارند، و در دل خود نیازی به آنچه به مهاجران داده شده احساس نمی‌کنند و آنها را بر خود مقدّم می‌دارند هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند؛ کسانی که از بخل و حرص نفس خویش باز داشته شده‌اند رستگارانند! «... ومن یوق شح نفسه...»؛ پس تا می‌توانید تقوای الهی پیشه کنید و گوش دهید و اطاعت نمایید و انفاق کنید که برای شما بهتر است؛ و کسانی که از بخل و حرص خویشتن مصون بمانند رستگارانند! «ان الانسـن خلق هلوعـا»؛ به یقین انسان حریص و کم‌طاقت آفریده شده است، («هلوع» به معنای حریص و آزمند آمده است ) ۲ - حرص و ولع انسانانسان به مال و انباشت آن حرص و ولع دارد. «وتحبون المال حبـا جما»؛ و مال و ثروت را بسیار دوست دارید (و بخاطر آن گناهان زیادی مرتکب می‌شوید)! «ان الانسـن...»؛ که انسان در برابر نعمتهای پروردگارش بسیار ناسپاس و بخیل است؛ «وانه لحب الخیر لشدید»؛ و او علاقه شدید به مال دارد! ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۸۹، برگرفته از مقاله «حرص انسان» |