جعفر بن عقیل
جعفر بن عقیل بن ابی طالب یکی از یاران
امام حسین (علیهالسّلام) و از
شهدای کربلا میباشد. جعفر
فرزند عقیل بن ابیطالب و
برادر مسلم بن عقیل است.
از
مادر او در برخی منابع با نام
امّالثَّغَر دختر عامر از
قبیله بنیکلاب و در برخی دیگر با نام
حوصاء دختر عمرو بن عامر یاد شده است.
یا
شقره همچنین بعضی دیگر از منابع، مادر جعفر را امالبنین دختر شقر (ثقر) ذکر کردهاند.
گفته شده او یکی از دامادهای
امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) و
همسر امالحسن دختر
علی (علیهالسّلام) بود.
در
روز عاشورا جعفر در حالی که اینگونه
رجز میخواند:
انا الغلام الابطحی الطالبی من معشر فیهاشم من غالب
و نحن حقاً سادة الذّوائب هذا حسین (علیهالسّلام) اطیب الاطایب
«من
غلام ابطحی طالبی از خاندان
هاشم و غالب هستم. ما به راستی سروران و برترین روزگاریم و این
حسین (علیهالسّلام) پاکیزهترین پاکیزگان است.»
به سپاه
دشمن حمله برد.
در این پیکار او توانست دو نفر و به قولی پانزده نفر از سپاهیان
کوفه را به
هلاکت برساند تا اینکه به دست
بشر بن خوط (حوط) (اینکه
ابن شهر آشوب از او با نام بشر بن سوط همدانی نام برده است.)
و به نقلی با تیر
عبدالله بن عروه خثعمی به
شهادت رسید.
او در زمان شهادت بیست و سه سال سن داشت.
(دربارهٔ
قاتل جعفر نیز بین مورخان اختلاف است:
طبری، قاتل او را عبدالله بن عزره خثعمی،
بلاذری، قاتل او را عبدالله بن عروه خثعمی؛
ابوالفرج اصفهانی، نام او را عروة بن عبدالله خثعمی،
؛ و ابن شهرآشوب، نام قاتل او را بشر بن سوط همدانی ذکر کردهاند. روشن است که در دومی و سومی، نام
پسر و
پدر جا به جا شده است.)
او نیز در
زیارت ناحیه مقدسه مورد سلام
امام جواد (علیهالسّلام) قرار گرفته و قاتل او بشر بن حوط همدانی مورد
لعن و
نفرین امام (علیهالسّلام) قرار گرفته است. در این
زیارت آمده است: «السّلام علی جعفر بن عقیل لعن الله قاتله و رامیه بشر بن خوطٍ الهمدانیّ.»