تکلیف معدومینتکلیف معدومین به شمول تکلیف نسبت به افراد غیر موجود در زمان خطاب اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفتکلیف معدومین، به معنای تکلیف کردن کسانی است که در زمان خطاب شارع هنوز به دنیا نیامده‌اند. ۲ - دیدگاههادر مسئله تکلیف به معدومین، میان علما اختلاف است که آیا خطاب‌های شفاهی مانند «یا ایها الناس» و «یا ایها الذین امنوا» به مشافهین و موجودین در مجلس خطاب اختصاص دارد یا عمومیت داشته و شامل غایبین و معدومین هم می‌شود؛ برخی هم چون «مرحوم میرزای قمی » معتقدند خطاب‌های قرآن، شفاهی و مختص موجودین است؛ یعنی مقصود به افهام از چنین خطاب‌هایی، کسانی هستند که در آن زمان حاضر بوده‌اند. عده‌ای دیگر از اصولیون مانند مرحوم « شیخ انصاری »؛ « آخوند خراسانی »؛ « میرزای نایینی » و «مظفر» بر این اعتقادند که از طریق آیات ، روایات و اجماع علما ثابت گردیده که تکالیفی که در قرآن بیان شده، عمومیت داشته و به حاضران اختصاص ندارد. [۲]
عراقی، ضیاء الدین، منهاج الاصول، ج۲، ص ۳۰۸-۳۰۶.
[۸]
نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ۲، ص۱۳۷.
[۱۲]
خضری، محمد، اصول الفقه، ص۱۰۱.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۶۰، برگرفته از مقاله «تکلیف معدومین». |