برزخ شهیدان (قرآن)عالم مابین مرگ و قیامت را عالم برزخ گویند. در برخی از آیات قرآن، به مسأله شهیدان در برزخ پرداخته شده است. ۱ - ترس نداشتن شهیدان در برزخشادمانی شهیدان در برزخ، از نبودن هیچ ترس و اندوهی برای آنان و دیگر مجاهدان راه خدا، پس از شهادت: ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله اموتا بل احیآء عند ربهم یرزقون• فرحین بمآ ءاتـیهم الله من فضله و یستبشرون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم الا خوف علیهم ولا هم یحزنون. «(ای پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.• آنها بخاطر نعمتهای فراوانی که خداوند از فضل خود به ایشان بخشیده است، خوشحالند؛ و بخاطر کسانی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند (مجاهدان و شهیدان آینده)، خوشوقتند؛ (زیرا مقامات برجسته آنها را در آن جهان می‌بینند؛ و می‌دانند) که نه ترسی بر آنهاست، و نه غمی خواهند داشت». «استبشار» به معنای شادمانی بر اثر دریافت بشارت است. ۲ - زندگی بهشتی شهیدان در برزخشهیدان برخوردار از زندگی بهشتی در عالم برزخ: قیل ادخل الجنة قال یــلیت قومی یعلمون. «(سرانجام او را شهید کردند و) به او گفته شد: «وارد بهشت شو! » گفت: «ای کاش قوم من می‌دانستند». ۳ - شادمانی شهیدان در برزخخوشحالی و شادمانی شهدا در عالم برزخ، نسبت به بهره مندی خویش از عطایا و نعمتهای الهی: ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله اموتا بل احیآء عند ربهم یرزقون• یستبشرون بنعمة من الله وفضل وان الله لایضیع اجر المؤمنین. ۴ - تکامل شهیدان در برزخرشد و تکامل معنوی شهیدان راه خدا، در عالم برزخ: ... و الذین قتلوا فی سبیل الله فلن یضل اعمــلهم• سیهدیهم ویصلح بالهم. «بال» به معنای قلب نیز آمده است. جمله «سیهدیهم» بیانگر حال شهیدان پس از شهادت آنان است. لازمه اصلاح قلب، تکامل معنوی است. ۵ - آسودگی شهیدان در برزخبرخورداری شهیدان، از آسودگی خاطر، در پرتو عنایت خداوند در عالم برزخ: ... و الذین قتلوا فی سبیل الله فلن یضل اعمــلهم• سیهدیهم ویصلح بالهم. «... و کسانی که در راه خدا کشته شدند، خداوند هرگز اعمالشان را از بین نمی‌برد!• بزودی آنان را هدایت نموده و کارشان را اصلاح می‌کند». ۶ - روزی شهیدان در برزخبهره مندی شهدا از روزی در نزد پروردگار، پاداش برزخی آنان پس از شهادت در راه خدا: ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله اموتا بل احیآء عند ربهم یرزقون• ... وان الله لایضیع اجر المؤمنین. «(ای پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.• ... و (می‌بینند که) خداوند، پاداش مؤمنان را ضایع نمی‌کند؛ (نه پاداش شهیدان، و نه پاداش مجاهدانی که شهید نشدند)». ۷ - نعمتهای شهیدان در برزخبرخورداری شهدا از نعمت و فضل الهی در عالم برزخ، پاداش خداوند به آنان: ولاتحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله اموتا بل احیآء عند ربهم یرزقون• فرحین بمآ ءاتـیهم الله من فضله ویستبشر ون بالذین لم یلحقوا بهم من خلفهم الا خوف علیهم ولا هم یحزنون. «(ای پیامبر!) هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شدند، مردگانند! بلکه آنان زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.• آنها بخاطر نعمتهای فراوانی که خداوند از فضل خود به ایشان بخشیده است، خوشحالند؛ و بخاطر کسانی که هنوز به آنها ملحق نشده‌اند (مجاهدان و شهیدان آینده)، خوشوقتند؛ (زیرا مقامات برجسته آنها را در آن جهان می‌بینند؛ و می‌دانند) که نه ترسی بر آنهاست، و نه غمی خواهند داشت». ۸ - پانویس۹ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۲۰۱، برگرفته از مقاله «برزخ شهیدان». |