انجیل‌های چهارگانه

---

اناجیل چهارگانه به عنوان معروف‌ترین بخش عهد جدید ، در آغاز آن جای گرفته‌است.

۱ - نویسندگان اناجیل چهارگانه

---

در الهیات مسیحی، بدون اعتقاد به نزول وحیانی انجیل‌های یاد شده و دیگر بخش‌های عهد جدید بر عیسی (علیه‌السلام)، نگارش مجموعه مذکور به دست انسان‌های عادی و پس از صعود مسیح (علیه‌السلام) پذیرفته شده‌است.
اناجیل چهارگانه با توجه به نام مؤلفان آن‌ها، به انجیل مَتّا ، انجیل مَرقُس، انجیل لُوقا و انجیل یوحنّا شهرت یافته‌است.
به‌رغم پژوهش‌های وسیع انجام گرفته درباره تاریخ نگارش، هویت نویسندگان و درستی و پیوستگی سند آن‌ها، وحدت نظر قاطعی در این باره پیدا نیست.
البته در کنار چالش‌ها و تردیدهای جدی و براساس پاره‌ای از قراین و شواهد، حدس و گمان‌های نیرومندی نیز مطرح است.

۱.۱ - انجیل مَرقُس

مرقس را نه از مصاحبان عیسی (علیه‌السلام) بلکه دوست، همدم و شاگرد پطرس حواری گفته‌اند که گاه با پولس نیز همسفر می‌شده و روایت‌های خود را از پطرس گرفته‌است.
انجیل او را مختصرترین، نگارش آن را به زبان رومی و بنابر نظر بیش‌تر محققان در بین سال‌های ۶۵-۷۰ میلادی و در شهر رم دانسته‌اند.

۱.۲ - انجیل مَتّا

مفصل‌ترین انجیل و منسوب به متّای حواری است.
پیش از آغاز نقادی‌ها در عصر جدید، قدیمی‌ترین انجیل و تاریخ نگارش آن بین سال‌های ۵۰-۶۰ و گاه ۳۸ میلادی تصور می‌شد ؛ اما محققان با استناد به برخی گزارش‌های خود آن و نیز تکرار همه مطالب انجیل مرقس در آن، تاریخ تألیف آن را نیز بین سال‌های ۶۵ تا ۷۰ میلادی و پس از انجیل مرقس دانسته‌اند.
نسخه اصلی آن به زبان عبری بوده و در دست نیست.
بعدها به زبان‌های دیگر از جمله یونانی ترجمه شد.
پژوهشگران ضمن به چالش و تردید کشاندن انتساب آن به متّای حواری، از احتمال نگارش آن به دست فردی دیگر و همنام با وی سخن رانده و اغلب، مکان مکتوب شدن آن را انطاکیه گفته‌اند.

۱.۳ - انجیل لوقا

لوقا، حواری نبود، مسیح (علیه‌السلام) را ندید و نصرانیت را از پولس فرا گرفت.
بیشتر مطالب انجیل او را برگرفته از انجیل مرقس و متّا می‌دانند.
سه انجیل یاد شده به سبب اشتراکات فراوان، به اناجیل همنوا معروف است.
براساس دیدگاه سنتی، انجیل مذکور، به لوقا، یار و همراه پولس منسوب است و این‌که روایت آن به نقل از اوست.
نگارش آن را بین سال‌های ۷۰-۹۰ و به احتمال بیش‌تر ۸۰-۸۵ میلادی می‌دانند.
برخی از حکایات آن از قبیل حوادث دوران کودکی عیسی (علیه‌السلام) در اناجیل دیگر نیامده‌است.

۱.۴ - انجیل یوحَنّا

این، آخرین انجیل بوده و اختلاف در تاریخ نگارش آن بیش از سه انجیل دیگر است.
گاه تاریخ تألیف آن را سال ۶۵ میلادی می‌دانند؛ ولی بنابر قوی‌ترین نظر که سنت مسیحی نیز تمایل به پذیرش آن دارد، بین سال‌های ۹۰-۱۱۵ میلادی نگارش یافته‌است.
یوحنّا را حواری مورد علاقه شدید مسیح (علیه‌السلام) خوانده‌اند.
در صحت انتساب انجیل یاد شده به وی از جمله به سبب فاصله زیاد زمانی تردیدهایی وجود دارد.
انجیل یوحنا کاملا متفاوت با سه انجیل دیگر و آمیزه‌ای از زندگی مسیح (علیه‌السلام) و مفاهیم فلسفی یونان است.
یکتاپرستی ، پیروی از او و نیز تصدیق تورات و نفی شرک ازاین قبیل است.

۲ - فهرست منابع

---

آفاق تفسیر (مقالات و مقولاتی در تفسیر پژوهی)؛ انجیل شریف یا عهد جدید؛ انجیل عیسی مسیح؛ انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیضاوی؛ تاج العروس من جواهر القاموس؛ تاریخ تمدن، ویل دورانت؛ تاریخ قرآن، رامیار؛ تاریخ کلیسای قدیم در امپراطوری روم و ایران؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ تحقیقی در دین مسیح؛ تفسیر جوامع الجامع؛ تفسیر الصافی؛ تفسیر عبدالرزاق؛ تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیرالکتاب المقدس؛ تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب؛ تفسیر المنار؛ جامع البیان عن تأویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ خلاصه ادیان؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ زاد المسیر فی علم التفسیر؛ الصراط المستقیم الی مستحق التقدیم؛ فتح القدیر؛ الفرقان فی تفسیر القرآن؛ فقه القرآن، راوندی؛ قاموس کتاب مقدس؛ قرآن‌شناسی؛ القرآن الکریم و التوراة والانجیل و العلم؛ کتاب مقدس؛ الکتاب المقدس فی المیزان؛ الکشاف؛ کلام مسیحی؛ لسان العرب؛ مجمع البحرین؛ مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن؛ محمد خاتم پیامبران؛ محمد در تورات و انجیل؛ المدخل الی العهد الجدید؛ مسیحیت؛ مسیحیت‌شناسی مقایسه‌ای؛ مسیحیت و بدعت‌ها؛ معانی القرآن، نحاس؛ معرفی عهد جدید؛ المورد قاموس انکلیزی عربی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ النهایة فی غریب الحدیث و الاثر؛ واژه‌های دخیل در قرآن مجید؛ هفت آسمان.

۳ - پانویس

---