امه - به فتح الف و میم (مفرداتنهجالبلاغه)امه (به فتح الف و میم) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای کنیز مملوک میباشد که در بیان حضرت علی (علیهالسلام) در مورد بیارزش بودن دنیا بکار رفته است. ۱ - مفهومشناسیاَمَه (به فتح الف و میم) به معنای کنیز مملوک میباشد. ۲ - کاربردهاامام (صلواتاللهعلیه) درباره دنیا فرمودهاند: «و انصرفوا بقلوبکم عنها و لا یخنّن احدکم خنین الامة علی مازوی عنه منها؛ با قلوب خود از دنیا برگردید؛ کسی از شما به آنچه از دستش رفته است مانند کنیز ناله نکند.» • «خنین» با خاء، به معنای صدای گریه است که در بینی است. جمع «امه» اماء است، چنانکه آن حضرت (علیهالسلام) در وصیت خویش فرموده است: «و من کان من امائی اللاتی اطوف علیهن لها ولد اوهی حامل فتمسک علی ولدها و هی من حظّه فان مات ولدها و هی حیّة فهی عتیقة؛ یعنی: هر کس از کنیزان من که با آنها آمیزش میکنم، فرزندی داشته و یا حامله باشد نگاه داشته میشود و از ارث فرزندش آزاد میگردد و اگر فرزندش بمیرد باز آزاد است.» کلمه «امه» و «اماء» مجموعا شش بار در «نهج البلاغه» آمده است. ۳ - پانویس
۴ - منبع• قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «امه»، ص۸۲-۸۱. |