امامزاده سیدعلی غربیابوالحسن سیدعلی غربی مشهور به غراب، از نوادگان امام سجاد (علیه‌السلام) است. مزار سیدعلی در سه کیلومتری شهر الجزیره از توابع استان میسان در کشور عراق واقع شده است. ۱ - موقعیت جغرافیاییزیارتگاه سیدعلی، در جنوب عراق، در منطقه ذهبیات، کنار نهر دجله، در سه کیلومتری شهر «الجزیره» که امروزه، به شهر علی الغربی نامگذاری شده است، قرار دارد. ۲ - توصیف بنابنای قبلی که از خشت و گل بود، در سال ۱۳۷۶ ه. ق، زیر نظر سیدعلی العلاق خراب شد و بنای کنونی، شامل صحن، حرم، گنبد و ضریح، ساخته شد. صحن اصلی زیارتگاه، ۴۰ در ۴۰ متر است، اتاق مرقد، مربع‌شکل و به ابعاد ۶ در ۶ متر است و روی آن، گنبدی کلاه‌خودی، به قطر شش متر و ارتفاع دوازده متر، قرار داده شده است. نمازخانه‌ای مقابل در ورودی، به ابعاد ۱۵ در ۳ متر، قرار دارد و به قرینه آن نیز یک نمازخانه برای استفاده بانوان، طراحی شده است. هنگام بازسازی بنا، یک سنگ قدیمی یافت شد که روی آن، نوشته شده بود: «هذا قبر ابوالحسن علی الغراب»، در گوشه‌ای از دیوار بقعه، نسب شریف امامزاده، چنین ذکر شده است: «هو ابوالحسن و ابوعبدالرحمن علی بن یحیی بن علی بن محمد بن احمد بن محمد بن زید بن علی الجمانی بن محمد بن جعفر الشاعر بن محمد بن زید الشهید بن الامام علی بن الحسین بن علی بن ابی‌طالب (علیه‌السّلام). ۳ - نسبنامهدر حدود نیمه اول قرن سیزدهم هجری، ساداتی، نسب به وی می‌رساندند که به «السادة الغرابات» و «السادة الامیال»، مشهور بودند و بیشتر آنان در فرات و اطراف دجله، سکونت داشتند و دارای زمین کشاورزی و دام بودند، ساداتی با عنوان «بنو غربان» در این دو منطقه، سکونت دارند که هیچ ارتباطی با سادات غرابات، از نظر نسب، ندارند. [۱]
حرزالدین، محمد، مراقد المعارف، ج۲، صص ۸۲ و ۸۳.
[۲]
عامری، ثامر عبدالحسن، المراقد و المزارات فی العراق، صص ۲۷۴ و ۲۷۵.
[۳]
حسنی، عادل، دلیل العتبات و المراقد فی العراق، ص۱۸۷.
ابن‌عنبه نسّابه، ضمن تایید نسب یاد شده، می‌نویسد: ابوالقاسم علی بن ابی البرکات محمد بن احمد بن محمد صاحب دار الصخر بن زید، صاحب دو فرزند به نام‌های: ابوالحسن علی و یحیی، مشهور به عنبر بود. یحیی عنبر، از ابوالحسن علی، مشهور به غراب و ابومحمد حسن، مشهور به بیره، صاحب نسل است. ابوالحسن علی غراب، دو فرزند به اسامی زید و یحیی داشت که فرزندان زید را بنو غراب می‌خواندند. اما یحیی بن ابی‌الحسن علی غراب، صاحب یک فرزند، به نام علی، ملقب به اللمیس بود که در نجف سکونت داشت و به آل لمیس، شهرت دارند. همین نسب‌نامه را دیگر علمای انساب ذکر نموده‌اند، [۵]
اعرجی، سيدجعفر، الاساس لانساب الناس، ص۲۷۱.
[۶]
عبیدلی، جمال‌الدین ابوالفضل، التذکره فی انساب المطهره، ص۲۱۰.
اما به تاریخ وفات سیدعلی غراب، اشاره‌ای نداشته‌اند، از آنجایی که سال وفات سید ابوالحسن علی جمانی شاعر، ۲۷۰ ه. ق، ذکر شده است و علمای انساب، هر سه نسل را صد سال، محاسبه می‌کنند و بین علی جمانی و علی غرابی، شش نسل فاصله است، می‌توان وفات سیدعلی غرابی را در ثلث آخر قرن پنجم هجری، گمان زد. ۴ - پانویس
۵ - منبعزیارتگاههای عراق، محمدمهدی فقیه بحرالعلوم، برگرفته از مقاله «مزار سیدعلی غربی»، ج۲، ص۳۵۳. رده‌های این صفحه : زیارتگاههای استان میسان | مزار امامزاده‌های استان میسان | مزار فرزندان امام سجاد
|