المستکفیبالله عباسیالمستکفیبالله عباسی (۲۹۶-۳۳۸ق)، بیست و دومین خلیفه عباسی در قرن چهارم هجری قمری بود. معزالدوله دیلمی وی را عزل کرد و توسط المطیعبالله عباسی کور شد و در ۴۲ سالگی درگذشت. ۱ - معرفی اجمالیابوالقاسم، عبدالله (مستکفیبالله) بن علی (مکتفیبالله) بن احمد (معتضدبالله)، بیست و دومین خلیفه عباسی و مادرش امّ ولد به نام املح الناس یا غصن است. در سال ۳۳۳ق پس از برکناری المتقیبالله از خلافت، با او بهعنوان خلیفه بیعت شد. وی خود را امام الحق ملقب کرد و با دو لقب امام الحق و مستکفیبالله، برایش خطبه خوانده میشد. معزالدوله دیلمی به او بدبین شد، زیرا به او خبر رسید مستکفیبالله، قصد عزلش را دارد لذا در سال ۳۳۴ ق با دو تن از سران دیلمی بر مستکفی وارد شد. آن دو، جلوی خلیفه رفتند و دست وی را خواستند و خلیفه به گمان اینکه میخواهند دستش را ببوسند، دستش را جلو آورد. آنگاه آنان وی را از تخت بر زمین کشیدند و عمامهاش را به گردنش انداختند و معزالدوله بازداشتش کرد. سپس با فضل پسر مقتدربالله بهعنوان خلیفه بیعت و به المطیعبالله ملقّب شد و مستکفی را فراخواند و بُرْد را از او باز پس گرفت و دستور داد چشمانش را کور کنند. سپس زندانی شد تا اینکه در سال ۳۳۸ق در ۴۲ سالگی و پس از یک سال و چهار ماه خلافت، درگذشت. وی سومین خلیفهای است که چشمانش را کور کردند. [۱۴]
ابراهیم حسن، حسن، تاریخ الاسلام السیاسی، ج۳، ص۸۵.
۲ - پانویس۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۲۴۴. ردههای این صفحه : تاریخ خلفای عباسی | خلفای عباسی | درگذشتگان سال 338 (قمری) | شخصیتهای قرن 4 (قمری)
|