الشیعة شبهات و ردود (کتاب)كتاب« الشيعة، شبهات و ردود» تأليف آيت اللّه مكارم شيرازى در سال ۱۴۲۶ ق و به زبان عربی مى‌باشد. با توجه به قوت گرفتن طالبان در عالم كه تأثير سياست‌هاى سلطه طلبانه آمريكا بر همه عالم خصوصا جهان اسلام مى‌باشد، شبهات بى‌ريشه‌اى عليه شیعه راه افتاده كه اين دسته همواره به تبليغ آنها پرداخته و باعث جدايى امت اسلامى از هم‌ديگر شده‌اند. مؤلف در اين كتاب به طور دقيق و عالمانه در صدد پاسخ به شبهات مذكور برآمده است. فهرست مندرجات۲ - ساختار کتاب ۳ - گزارش محتوا ۳.۱ - مقدمه ۳.۲ - عدم تحریف قرآن ۳.۳ - تقیه در کتاب و سنت ۳.۴ - عدالت صحابه ۳.۵ - احترام قبر بزرگان ۳.۵.۱ - نمونه های تاریخی ۳.۶ - ازدواج موقت ۳.۷ - سجده بر زمین ۳.۸ - جمع بین نمازها ۳.۹ - مسح بر پاها در وضو ۳.۱۰ - جزء سوره بودن بسمله ۳.۱۱ - توسل به اولیاء ۴ - پانویس ۵ - منبع ۱ - درباره مؤلفايشان در سال ۱۳۴۵ هجرى قمرى در شهر شیراز در ميان يك خانواده مذهبى كه به فضائل نفسانى و مكارم اخلاقى معروفند ديده به جهان گشود. معظم له تحصيلات ابتدايى و دبيرستانى خود را در شيراز به پايان رسانيد. هوش و حافظه قوى و استعداد سرشار، وى را در محيط مدرسه در رديف شاگردان بسيار ممتاز قرار داده بود و چه بسا در يك سال، دو كلاس را طى مى‌نمود. شرايط آن روز ایجاب مى‌كرد كه اين نوجوان با چنين نبوغ و استعداد فوق العاده، راه دانشگاه را پيش گيرد و اندوخته‌هاى علمى خود را در طريق كسب درجات ظاهرى به كار اندازد، ولى دست تقدير و عنايات پروردگار جهان و تمايلات باطنى ايشان به شناسايى عميق معارف و حقايق اسلام، توجه اين نابغه نورس را به سوى علوم اسلامى معطوف ساخت- بخصوص كه پس از شهريور سال ۱۳۲۰ شرايط دگرگون گرديد و مدارس و معارف اسلامى از نو رونق گرفت. ايشان در حدود ۱۴ سالگى رسما دروس دينى را در( مدرسه آقا باباخان شيراز) آغاز كردند و در مدت اندكى نيازهاى خود را از علوم: صرف، نحو، منطق، بيان و بديع تأمين نمودند. سپس توجه خود را به رشته فقه و اصول معطوف ساختند و به خاطر نبوغ فوق العاده‌اى كه داشتند مجموع دروس مقدماتى و سطح متوسط و عالى را در مدتى نزديك به چهار سال به پايان رساندند. معظم له براى آشنايى با نظرات و افكار اساتيد بزرگ حوزه‌هاى عظيم شيعه در سال ۱۳۶۹ ه. ق وارد حوزه علميه نجف اشرف گرديد و در آنجا در دروس اساتيد عالى مقام و بزرگى همچون آيات عظام: آقاى حكيم و آقاى خوئى و آقاى عبدالهادی شیرازی و اساتيد برجسته ديگر- قدس الله اسرارهم- شركت جستند. معظم له در سن ۲۴ سالگى به اخذ اجازه اجتهاد مطلق از محضر دو نفر از آيات بزرگ نجف نائل شدند. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی بعد از بازگشت به ايران به تدريس سطوح عالى و سپس خارج اصول و فقه پرداختند و قريب ۲۸ سال است كه حوزه گرم درس خارج ايشان مورد استقبال طلاب و بسيارى از كتب مهم فقهى را پس از تدريس به رشته تحرير درآورده‌اند. در حال حاضر حوزه درس خارج ايشان يكى از پرجمعيت‌ترين دروس حوزه علمیه شيعه است و قريب به دو هزار نفر از طلاب و فضلاى عاليقدر از محضر ايشان استفاده مى‌كنند. ۲ - ساختار كتاب مؤلف، بعد از مقدمه‌اى، در ده موضع به شبهات وارده پاسخ داده است كه در ادامه به يكايك آنها خواهيم پرداخت. ۳ - گزارش محتوا ۳.۱ - مقدمهايشان در مقدمه به تلاش استكبار براى ايجاد نفاق و تفرقه بين مسلمانان اشاره كرده و از امورى همچون كتب انحرافى و سراسر تحريف و افترا كه توسط وهابيّون و سلفى‌هاى منحرف در عربستان سعودی چاپ شده و به حجّاج داده مى‌شود يا اعمال تروريستى كه توسط سپاه صحابه در كشورهايى مثل پاکستان انجام شده و باعث شهادت عده‌اى كثير از مسلمين و شيعيان مى‌شود و چندين نمونه ديگر كه نياز به هشيارى بيش از پيش مسلمين داشته تا با دقت، توجه و وحدت اين توطئه‌ها را خنثى كنند، ياد مى‌كند. ۳.۲ - عدم تحريف قرآنعدم تحريف قرآن اولين مورد از شبهات ده‌گانه مطرح شده توسط دشمنان تشیع اين است كه شيعيان قائل به تحريف قرآن هستند. مؤلف، ضمن ياد آورى كتابى كه توسط اهل سنت در تحريف قرآن نوشته شده بود و بعدها توسط خودشان معدوم گرديد، مى‌فرمايد: در ميان شيعيان هم شخصى به اسم حاجى نورى با استفاده از چند روايت ضعيف به چنين مطلبى رسيده بود و آن را به صورت كتاب درآورد كه با واكنش شديد علما مواجه شد و كتاب‌هاى متعددى توسط بزرگان حوزه عليه آن نوشته شد; از جمله ميرزاى شيرازى به طور كم سابقه‌اى به ذمّ اين كتاب و نويسنده آن پرداخت. لكن وهابيون و اهل سنت متعصب همين را گرفته و به عنوان سندى عليه شيعه علم كرده‌اند تا بگويند شيعه معتقد به تحريف قرآن است در حالى كه هيچ اشاره‌اى به تلاش اين گروه حقه براى اثبات عدم تحريف قرآن نمى‌كنند. مؤلف در ادامه ضمن ياد آورى آسيب‌هاى چنين تهمت‌هايى، به ادله عقلى و نقلى عدم تحريف قرآن پرداخته و در ضمن كلمه اخيره تهمت را يكى از بزرگ‌ترين گناهان نزد خدا مى‌داند كه متأسفانه بعضى از اهل سنت در مورد تشيع به چنين گناهى آلوده مى‌گردند. ۳.۳ - تقيه در كتاب و سنتتقيّه در كتاب و سنت دومين ايرادى كه اهل سنت متعصب به شيعيان گرفته‌اند، اين است كه چرا شما در احکام خود چيزى به نام تقيه داريد در حالى كه تقیه نوعى از نفاق است؟ براى روشن شدن موضوع، مؤلف به تعريف تقيه پرداخته و فرقش را با نفاق مشخص مى‌سازد، سپس جايگاه تقيه را در نزد عقل، كتاب و سنت روشن نموده است. از جمله به آيه ۲۹ سوره غافر اشاره كرده كه كتمان ایمان توسط يك نفر از آل فرعون را بيان نموده و بر آن صحّه مى‌گذارد. ايشان در ادامه تقيّه حرام و تقيه مداراتى را تفسير مى‌نمايد. ۳.۴ - عدالت صحابهاز جمله اعتقادات شيعه اين است كه هيچ كس به خاطر صحابى بودن از عدالت و عصمت برخوردار نيست، بله اين را پذيرفته‌ايم كه صحابه داراى چندين امتياز ويژه از جمله دريافت آيات الهى از خود رسول خدا صلی الله علیه و آله و مشاهده معجزات آن حضرت و... بوده‌اند، لكن اينها هيچ كدام دليل نمى‌شود كه بگوييم پس همه اين گروه داراى عدالت بوده و هيچ كار خلافى از آنها سر نزده است. ايشان با اشاره به اين دو نظريه متضاد كه گروهى قائل به عدالت همه آنها شده و عده‌اى ديگر به وجود منافقان و افراد غير صالح در ميان آنها تصريح نموده‌اند، به ريشه اين دو نظريه پرداخته و چند سؤال بى‌پاسخ را از قائلان به نظريه اول مى‌پرسد كه نشان از بى‌دليل بودن حرف آنها دارد. ۳.۵ - احترام قبر بزرگاناحترام قبر بزرگان يكى ديگر از اشكالاتى كه به شيعيان گرفته‌اند اين است كه چرا ماها نسبت به قبور بزرگان خود مانند پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه علیهم السلام احترام قائل شده و از آنها تبرك مى‌جوييم. مؤلف مى‌فرمايد: اتفاقا همه فرقه‌هاى اسلامى به غير از وهابيون قائل به جواز زیارت قبور شده‌اند و تنها اين فرقه منحرف و منحرف كننده هستند كه آن را جايز ندانسته و يا به صورت عمل مستقلى قبول نمى‌كنند. ۳.۵.۱ - نمونه های تاريخىايشان ضمن اشاره به چندين نمونه تاريخى كه قبور مورد زيارت قرار گرفته‌اند، توهم شرك در زيارت قبور را رد مى‌نمايد و مى‌فرمايد: اين زيارت‌ها همگى براى احترام و طلب شفاعت است نه قائل شدن وجودى مستقل و مؤثر براى اين بزرگواران، تا جايى كه از توصيه‌هاى مذهبى ما گفتن صد مرتبه اللّه اكبر قبل از شروع به زيارت اين بزرگواران است كه نشان از توحيد و خداپرستى اين عده دارد. ايشان شواهدى هم از خود وهابيون آورده كه نظير اين احترام‌ها را براى غير خدا قائلند، توهّم شرك هم در آنها به وجود نيامده است. ۳.۶ - ازدواج موقتهمه فرق اسلامی اتفاق نظر دارند كه ازدواج موقت در زمان پيامبر صلى الله عليه و آله امرى رايج بوده است و بعدها حرام شد، امّا چون شيعه به اين حرمت بى‌اساس تن نداده و حلال پيامبر صلى الله عليه و آله را تا قيامت حلال مى‌شمارد، مورد طعنه و تهمت و افتراى وهابيّون و سلفى‌ها و ديگر متعصبان از اهل سنت قرار گرفته است; البته ناگفته نماند كه از خود اهل سنت نيز عده‌اى قائل به جواز ازدواج موقت مى‌باشند كه در جاى خود بحث شده است. ايشان براى رفع شبهه، به تعريف ازدواج موقت پرداخته و دلايل قرآنى و اجماع و روايات را متذكر گرديده‌اند. آخرين مبحث مؤلف در مورد ازدواج موقت، اشاره به زمان تحریم آن و اجتهاد در مقابل نصّى است كه حرام كننده آن مرتكب شده است. ۳.۷ - سجده بر زمينسجده شيعيان كه بر خاك و امثال آن انجام مى‌شود، بهانه ديگرى براى مخالفان شده تا آنها را متهم به جهل و بدعت كنند. مؤلف براى رفع اين شبهه ابتدا توضيح مفصلى نسبت به سجده و اهميت و آثار آن ارائه نموده، ضمن ياد آورى عدم جواز سجده براى غير خدا، به بررسى آراى فقهى شیعه و سنى در باره موارد جواز سجده مى‌پردازد; امامیه قائل به لزوم سجده بر زمين و آن چيزى كه از زمين مى‌رويد غير از خوراكى‌ها و پوشيدنى‌ها شده‌اند، در مقابل اهل سنت كه سجده بر هر چيزى را جايز شمرده‌اند كه با تأمل در اين نظريات معلوم مى‌شود تفاوت چندانى بين اين دو نظريه وجود ندارد تا چنين واكنشى از سوى مخالفان مشاهده گردد، ضمن اينكه ادله قطعى از كلام و فعل پيامبر صلى الله عليه و آله و سيره صحابه دالّ بر لزوم سجده بر زمين مى‌باشند. ۳.۸ - جمع بين نمازهاجمع بين نمازهاى ظهر و عصر و مغرب و عشاء كه توسط شيعيان جايز شمرده شده و عمل نيز مى‌شود، مستمسك ديگرى براى مخالفان متعصب شده تا عليه شيعه جو سازى كنند كه مؤلف ضمن اشاره به جايگاه رفيع نماز ، ادله جمع بين نمازها را ياد آورى نموده تا معلوم شود عمل شيعيان مطابق دليل بوده و هيچ گونه بدعت و خلافى در اين عمل وجود ندارد. ۳.۹ - مسح بر پاها در وضواز جمله موارد اختلافى احكام بين شيعه و اهل سنت، وجوب مسح پاهاست كه شيعه به آن معتقد است، لكن مخالفان از اين مورد هم مثل هميشه براى جو سازى و تبليغ عليه شيعيان استفاده كرده‌اند. ايشان ضمن اشاره به آيه ۶ سوره مائده كه به صراحت مسح پاها را لازم شمرده است، نظريه اهل سنت را اجتهادى صريح در مقابل نص قلمداد مى‌نمايد. ۳.۱۰ - جزء سوره بودن بسملهاز جمله اعتقادات شيعه اين است كه بسم اللّه الرحمن الرحيم جزء هر سوره‌اى غير از سوره برائت مى‌باشد كه البته ظهور و بروز آن در سوره حمد بيشتر است چون واجب است در نمازها خوانده شود، لكن از كارهاى عجيب اهل سنت خصوصا در مسجد الحرام و مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله اين است كه يا بسمله را در اول سوره‌ها نمى‌خوانند يا حتى در نمازهاى جهرى هم اخفاتا به جا مى‌آورند و اين در حالى است كه هفت آيه بودن سوره حمد و از آيات بودن بسمله امرى واضح براى همگان مى‌باشد. براى جهرى خواندن بسمله حتى در نمازهاى اخفاتى هم دلايلى روشن از روايات نبوى وجود دارد كه مؤلف بدانها اشاره كرده است. ۳.۱۱ - توسل به اولياءاز ديگر شبهات بى‌اساس اهل سنت مخصوصا وهابيون عليه شيعيان، توسل به اهل بیت و اولياى الهى است كه البته آيات قرآنى، ادله عقليه و روايات اسلامى همگى بر جواز و صحت توسل اذعان دارند. ۴ - پانویس۵ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |