زمان تقریبی مطالعه: 1 دقیقه
 

استعاره تهکمیه





استعاره تهکمیه، استعمال کلام در ضد یا نقیض معنای ظاهری آن به قصد استهزا را می‌گویند.


۱ - تعریف



«استعاره تهکمیه» یکی از اقسام « استعاره عنادیه » است.
«تهکم» در لغت به معنای استهزا ، و نزد دانشمندان علم بدیع ، سخنی است که در ضد معنای ظاهری اش یا نقیض آن به کار می‌رود؛ مثلا ظاهرش جدی و باطنش شوخی است، یا ظاهرش مدح و باطن آن ذم است؛ یعنی در ظاهر سخنی می‌گویند که معنای ظاهری خوبی دارد و آن را به صورت جدی و قاطع بر زبان می‌آورند، ولی در واقع و باطن، معنای استهزایی یا مزاح را اراده می‌کنند.

۲ - مثال



آیه: (... انک لانت الحلیم الرشید). این کلام را قوم شعیب برای استهزا و تمسخر به او گفتند، که منظورشان از « حلیم رشید » گمراه و سفیه بود.
[۳] ثعالبی، عبد الملک بن محمد، ۳۵۰ - ۴۲۹ ق، سرالادب فی مجاری کلام العرب، ص۱۱۳.
[۴] بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۹۴۱.


۳ - عناوین مرتبط



استعاره عنادیه.

۴ - پانویس


 
۱. هود/سوره۱۱، آیه۸۷.    .
۲. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۱۵۵.    
۳. ثعالبی، عبد الملک بن محمد، ۳۵۰ - ۴۲۹ ق، سرالادب فی مجاری کلام العرب، ص۱۱۳.
۴. بستانی، بطرس، ۱۸۹۸ - ۱۹۶۹، محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة، ص۹۴۱.


۵ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «استعاره تهکمیه».    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.