اخبار ترجیح به صفات راویروایات دلالت کننده بر ترجیح حدیث به سبب صفات نیکوی راوی را اخبار ترجیح به صفات راوی گویند. ۱ - تعریفاخبار ترجیح به صفات راوی، اخباری است که ملاک رجحان یکی از دو روایت متعارض غیر متعادل را بر دیگری، وجود صفاتی خاص، نظیر اعدلیت، اصدقیت، اورعیت و.. . در راوی میداند. ۲ - روایاتدر این مورد، دو روایت وجود دارد: ۲.۱ - مرفوعه زرارهمرفوعه «زراره» که ابن ابی جمهور احسایی آن را در کتاب «عوالی اللئالی» نقل کرده است: «قال سألت أبا جعفر (علیهالسلام) فقلت له: جعلت فداک یأتی عنکم الخبران والحدیثان المعارضان فبأیّهما آخذ؟ فقال: یا زرارة! خذ بما اشتهر بین اصحابک و دَعِ الشاذ النادر. فقلت: یا سیدی! انهما معاً مشهوران مأثوران عنکم، فقال: خذ بما یقول اعدلهما عندک و اوثقهما فی نفسک». ۲.۲ - مقبوله عمر بن حنظله«مقبولة عمر بن حنظلة»، راوی این روایت صفوان بن یحیی است که از اصحاب اجماع میباشد. خلاصه حدیث چنین است: دو نفر از شیعیان که در موضوعی با هم اختلاف داشتند به منظور رفع مخاصمه، به حاکم طاغوت مراجعه کردند، امام صادق (علیهالسلام) در این مورد فرمود: مراجعه شما به حاکم طاغوت، خلاف فرمان الهی است. در ادامه، راوی میگوید: عرض کردم این دو متخاصم به کجا مراجعه کنند؟ امام فرمود: از میان شیعیان، دو نفر آگاه به دین و عارف به حلال و حرام به عنوان داور انتخاب نموده و به آنان مراجعه نمایند و هر چه این دو حکم نمودند، قبول کرده و به آن تن دهند؛ راوی دوباره سؤال میکند: هرگاه آن دو نفر در مقام قضاوت و داوری با هم اختلاف کردند و منشأ اختلاف آنها همان روایات منقول از شما بود، چه کنیم؟ حضرت فرمود: «الحکم ما حکم به اعدلهما و افقههما و اصدقهما فی الحدیث و اورعهما و لا یلتفت الی ما یحکم به الآخر؛ به حکم آن کس که عادلتر و فقیهتر و راستگوتر و با ورعتر است عمل نموده و به حکم دیگری توجه نکنید». ۳ - پانویس۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۱۲۳، برگرفته از مقاله «اخبار ترجیح به صفات راوی». ردههای این صفحه : اخبار ترجیح
|