ابوعبدالله حسین بن عبیدالله سعدی محررابوعبدالله حسین بن عبیدالله بن سهل سعدی محرر قمی، از محدثان شیعه در عصر امام هادی (علیه‌السّلام) بود و بنا به نقل شیخ طوسی از اصحاب امام هادی (علیه‌السّلام) بوده است. عده‌ای از رجالیون او را متهم به غلو کرده‌اند ولی برخی دیگر این اتهام را از او رد کرده‌اند. ۱ - دیدگاه رجالشناسانابوعبدالله حسین بن عبیدالله بن سهل سعدی محرر قمی، به گفته کشّی، وی اهل قم بوده و از محمد بن اورمه روایت کرده است. همچنین می‌گوید: سعدی از کسانی است که به دلیل غالی‌گری و ضعف روایت از قم اخراج شده است. ابوالعباس نجاشی هم حسین بن عبیدالله را مورد طعن قرار داده و متهم به غلو کرده، اما می‌گوید که احادیث او موثق است. شیخ طوسی وی را در شمار یاران امام هادی (علیه‌السّلام) آورده و می‌نویسد که از هیچ‌یک از ائمه (علیهم‌السّلام) روایت ندارد. برخی از رجال‌شناسان اتهام غلوّ وی را ردّ کرده و او را از جمله راویان امامیه و مورد اطمینان دانسته‌اند. ۲ - راویانراویانی چون احمد بن علی فائدی، احمد بن ادریس (م ۳۰۶)، علی بن حاتم (م پس از ۳۵۰ هـ) و ابوعلی شقران از وی حدیث شنیده و روایت کرده‌اند. ۳ - آثارسعدی محرر دارای تالیفات متعدد و قابل اطمینانی بوده که عبارت‌اند از: التوحید، الامامه، المقت و التوبیخ، المتعه، النوادر، المزار، المؤمن و المسلم، الایمان و صفة المؤمن، الایمان لا یثبت الا بالعمل، الایمان یزید و ینقص، فضل الایمان، دعائم الایمان، شعب الایمان، نفی الایمان، طعم الایمان، حقیقة الایمان، ارکان الایمان، اصناف الایمان، اقسام الایمان، المرة حلاوة الایمان، ما جاء انّ الایمان حسن الخلق، ما جاء فی زین الایمان، الحسد یاکل الایمان، من تعصّب خلع ربقة الایمان من عنقه، اعجب الخلق ایماناً، ادنی الایمان، تحدید الایمان، الایمان و ما یثبت منه فی القلب، لایدخل النار عبدٌ فی قلبه مثقال حبة من خردل من الایمان، فی من اعیر الایمان، لا یزنی الزانی و هو مؤمن، اسرار الایمان و اظهار الشرک، الایمان یشارک الاسلام و الاسلام لا یشارک الایمان، من کان مؤمناً فعمل خیراً ثم کفر ثم مات بعد کفره، اثبات الایمان و اثبات الکفر، لا ایمان لمن لا تقیة له، ما جاء فی المؤمن «ما یلحق الله الاطفال بایمان آبائهم»، نوادر الایمان، ادخال السرور علی المؤمن، زیارة المؤمن، مصافحة المؤمن، حق المؤمن علی اخیه المؤمن، السعی فی حوائج المؤمن، المؤمن اخو المؤمن، حبّ المؤمن، کرامة المؤمن، مواساة المؤمن، من نفس عن مؤمن کربة، من اقرض مؤمناً، من اطعم مؤمناً و سقاه، من کسی مؤمناً، من عاد مؤمناً فی مرضه، موت المؤمن، قضاء دین المؤمن، ما جاء فی الایمان و الاسلام، ما جاء فی الاسلام «ان الصبغة هی الاسلام»، من اصطفی الاسلام، ارتضی الله الاسلام دیناً، اختار الله الاسلام دیناً، کمال الاسلام، دعائم الاسلام، عری الاسلام، بناء الاسلام، الاسلام بدء غریباً و سیعود غریباً، ادنی الاسلام، من رغب عن الاسلام و ارتدّ عنه، فرع الاسلام و اصله و ذروته و سنامه، سهام الاسلام، فضل الاسلام، فی من یعار الاسلام، حرمة الاسلام، نوادر الاسلام، یقین المرء المسلم، عماد دین الاسلام، فی حسن الاسلام، ما یجب علی المسلم الا تعلیم فی دار الشرک، ما جاء فی انّ المسلمین هم المسلّمون، معرفة المرا المسلم، فی من رغب عن الاسلام، ایؤخذ الرجل بما کان عمل فی الجاهلیه، اشرفکم فی الاسلام، ان الارض لم تکن قط الا و فیها مسلم یعبدالله (عزّوجلّ)، الصبی یختار النصرانیة و احد ابویه مسلم، فی اطفال المسلمین، فی حبس حق امرئ مسلم، فی مصافحة المسلم، فی زیارة المسلم، فی ادخال السرور علی المسلم، فی من نفّس عن مسلم کربة، فی من اطعم مسلماً، فی مشی المسلم لاخیه المسلم، حق المسلم علی المسلم، المسلم اخو المسلم، فی حب المسلم حرمة المسلم، من عاد مسلماً فی مرضه، فی قضاء دین المسلم ثواب من اقرض مسلماً و فی موت المسلم. ۴ - مطالعه بیشتربرای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود. [۱۷]
آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲، ص۳۲۴.
[۱۸]
استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۱۱۴.
[۱۹]
بحرانی، سیدهاشم، مدینة المعاجز، ص۳.
۵ - پانویس
۶ - منبع• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۷۸، برگرفته از مقاله «ابوعبدالله حسین بن عبیدالله سعدی». رده‌های این صفحه : اصحاب امام هادی | راویان صاحب کتاب | صاحبان کتاب النوادر | محدثان شیعه سده سوم (قمری) | محدثان غالی
|