محمد بن عبداللّه جرجانیابنمملک محمد بن عبداللّه جرجانی اصفهانی، از متکلّمین و محدّثین شیعه در قرن سوم و چهارم هجری است. ۱ - معرفی اجمالیابوعبداللّه محمّد بن عبداللّه بن مملک جرجانی اصفهانی معروف به «ابن‌مملک»، از متکلّمین و محدّثین شیعه در قرن سوم و چهارم هجری است. در ابتدا سنّی معتزلی بوده، و به وسیله عبدالرّحمان بن احمد بن جیرویه (خیرویه) شیعه شده، و با شیخ معتزلیان بغداد ابوعلی محمّد بن عبدالوهاب جبایی مناظرات و مجادلاتی در مباحث کلامی داشته است. عموم محدّثین و رجال‌شناسان شیعه، همچون نجاشی، طوسی، علاّمه و منتجب‌الدّین وی را به جلالت قدر و عظمت شان ستوده‌اند. ۲ - آثار و تالیفاتکتب زیر از او است: ۱. الجامع فی سایر ابواب الکلام؛ ۲. المسائل و الجوابات فی الامّه؛ ۳. کتاب موالید الائمّه؛ ۴. نقض الامامه علی الجبایی، شامل مناظره و گفت وگوی او با ابوعلی جبایی. [۳]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان،ص۱۳۴.
[۵]
حلّی، ابن داوود، الرجال، ص۲۶۹-۲۷۰.
[۶]
قهپایی، عنایت‌الله، مجمع الرّجال،ج۵، ص۲۴۹.
[۷]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعة: القرن الرابع و هو نوابغ الرواه،ص۲۸۲.
[۸]
فقیه‌ایمانی، مهدی، تاریخ تشیّع اصفهان، ص۲۲۲-۲۲۳.
۳ - پانویس
۴ - منبعمهدوی، سید مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۱، ص۲۱۴. |