آداب ورود به بیت‌المقدس (قرآن)به بنی اسرائیل عصر موسی -علیه السلام- دستور داده شد هنگام ورود آداب ورود (اظهار خضوع و استغفار) را رعایت کنند. ۱ - اظهار خشوع و خضوعاظهار خشوع و خضوع در برابر خداوند، به هنگام ورود به بیت المقدس، از دستورات خدا به بنی اسرائیل بود که فرمود: واذ قلنا ادخلوا هـذه القریة فکلوا منها حیث شئتم رغدا وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم وسنزید المحسنین.... «و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از (نعمتهای) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و (پاداش) نیکوکاران را خواهیم افزود.» واذ قیل لهم اسکنوا هـذه القریة وکلوا منها حیث شئتم وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم سنزید المحسنین... «و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه (شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر (اجر) نیکوکاران بیفزاییم.» ۱.۱ - دیدگاه تفسیر نمونهاز نعمتهای آن (قریه) بطور فراوان هر چه می‌خواهید بخورید (فکلوا منها حیث شئتم رغدا) و از در (بیت المقدس) با خضوع و تواضع وارد شوید (و ادخلوا الباب سجدا) و بگوئید: خداوندا گناهان ما را بریز (و قولوا حطة) تا خطاهای شما را ببخشیم و به نیکوکاران پاداش بیشتری خواهیم داد (نغفر لکم خطایاکم و سنزید المحسنین). ۲ - مامور بودن بنی اسرائیل به استغفارمامور بودن بنی اسرائیل برای استغفار، هنگام تصرف و ورود به بیت المقدس: واذ قلنا ادخلوا هـذه القریة فکلوا منها حیث شئتم رغدا وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم وسنزید المحسنین.... «و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از (نعمتهای) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و (پاداش) نیکوکاران را خواهیم افزود.» در احتمالی «قولوا حطة» امر به استغفار است. ۱.۱ - دیدگاه تفسیر نمونهباید توجه داشت که حطه از نظر لغت به معنی ریزش و پائین آوردن است، و در اینجا معنی آن این است که : خدایا از تو تقاضای ریزش گناهان خود را داریم. خداوند به آنها دستور داد که برای توبه از گناهانشان این جمله را از صمیم قلب بر زبان جاری سازند، و به آنها وعده داد که در صورت عمل به این دستور از خطاهای آنها صرفنظر خواهد شد، و شاید به همین مناسبت یکی از درهای بیت المقدس را باب الحطه نامگذاری کرده‌اند، چنانکه ابو حیان اندلسی می‌گوید که منظور از باب در آیه فوق یکی از بابهای بیت المقدس است که معروف به باب حطه است. واذ قیل لهم اسکنوا هـذه القریة وکلوا منها حیث شئتم وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم سنزید المحسنین.«و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه (شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر ( اجر) نیکوکاران بیفزاییم.» ۳ - تمرد از فرمان خداآیه ۲ سوره بقره به ترک فرمان خداوند (اظهار خضوع و استغفار) هنگام ورود به بیت المقدس، از جانب برخی از بنی اسرائیل اشاره دارد: واذ قلنا ادخلوا هـذه القریة فکلوا منها حیث شئتم رغدا وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم وسنزید المحسنین• فبدل الذین ظـلموا قولا غیر الذی قیل لهم... «و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از (نعمتهای) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و (پاداش) نیکوکاران را خواهیم افزود. • اما کسانی که ستم کرده بودند (آن سخن را) به سخن دیگری غیر از آنچه به ایشان گفته شده بود تبدیل کردند و ما (نیز) بر آنان که ستم کردند به سزای اینکه نافرمانی پیشه کرده بودند عذابی از آسمان فرو فرستادیم.» ۳.۱ - استهزاء بنی اسرائیلخداوند به بنی اسرائیل دستور داد که برای توبه از گناهانشان ضمن خضوع در پیشگاه خداوند، این جمله را که دلیل بر توبه و تقاضای عفو بود از صمیم دل بر زبان جاری سازند و به آنها وعده داد که در صورت عمل به این دستور گناهانشان را خواهد بخشید، و حتی به افراد پاک و نیکوکارشان علاوه بر بخشش گناهان اجر دیگری خواهد داد. ولی چنانکه می‌دانیم، و از لجاجت و سرسختی بنی اسرائیل اطلاع داریم عده‌ای از آنها حتی از گفتن این جمله نیز امتناع کردند و به جای آن کلمه نامناسبی بطور استهزاء گفتند لذا قرآن می‌گوید: اما آنها که ستم کرده بودند این سخن را به غیر آنچه به آنها گفته شده بود تغییر دادند (فبدل الذین ظلموا قولا غیر الذی قیل لهم). ما نیز بر این ستمگران به خاطر فسق و گناهشان، عذابی از آسمان فرو فرستادیم. واذ قیل لهم اسکنوا هـذه القریة وکلوا منها حیث شئتم وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم سنزید المحسنین• فبدل الذین ظـلموا منهم قولا غیر الذی قیل لهم... «و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه ( شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر ( اجر) نیکوکاران بیفزاییم• پس کسانی از آنان که ستم کردند سخنی را که به ایشان گفته شده بود به سخن دیگری تبدیل کردند پس به سزای آنکه ستم می‌ورزیدند عذابی از آسمان بر آنان فرو فرستادیم» ۴ - ورود از دروازه تعیین شدهطبق آیه قرآن، بنی اسرائیل از ناحیه خداوند مامور بودن از دروازه تعیین شده برای ورود به بیت المقدس استفاده کنند : واذ قلنا ادخلوا هـذه القریة... وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم وسنزید المحسنین.... «و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از (نعمتهای) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و (پاداش) نیکوکاران را خواهیم افزود.» مقصود از «الباب» در خاصی بوده که بنی اسرائیل مامور بودند از آن وارد شوند. واذ قیل لهم اسکنوا هـذه القریة... وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم سنزید المحسنین. «و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه (شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر (اجر) نیکوکاران بیفزاییم.» ۵ - وعده بخشش گناهانبه بنی اسرائیل عصر موسی -علیه السلام- وعده داده شد در صورت رعایت آداب ورود (اظهار خضوع و استغفار) به بیت المقدس گناهانشان بخشیده شود: واذ قلنا ادخلوا هـذه القریة... وادخلوا الباب سجدا وقولوا حطة نغفر لکم خطـیـکم وسنزید المحسنین.... «و (نیز به یادآرید) هنگامی را که گفتیم بدین شهر درآیید و از (نعمتهای) آن هر گونه خواستید فراوان بخورید و سجده کنان از در (بزرگ) درآیید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را بریز تا خطاهای شما را ببخشاییم و (پاداش) نیکوکاران را خواهیم افزود.» واذ قیل لهم اسکنوا هـذه القریة... وقولوا حطة وادخلوا الباب سجدا نغفر لکم خطیــتکم سنزید المحسنین. «و (یاد کن) هنگامی را که بدیشان گفته شد در این شهر سکونت گزینید و از آن هر جا که خواستید بخورید و بگویید (خداوندا) گناهان ما را فرو ریز و سجده کنان از دروازه (شهر) درآیید تا گناهان شما را بر شما ببخشاییم (و) به زودی بر (اجر) نیکوکاران بیفزاییم.» ۱.۱ - دیدگاه تفسیر نمونهباید توجه داشت که حطه از نظر لغت به معنی ریزش و پائین آوردن است، و در اینجا معنی آن این است که : خدایا از تو تقاضای ریزش گناهان خود را داریم. خداوند به آنها دستور داد که برای توبه از گناهانشان این جمله را از صمیم قلب بر زبان جاری سازند، و به آنها وعده داد که در صورت عمل به این دستور از خطاهای آنها صرفنظر خواهد شد، و شاید به همین مناسبت یکی از درهای بیت المقدس را باب الحطه نامگذاری کرده‌اند، چنانکه ابو حیان اندلسی می‌گوید که منظور از باب در آیه فوق یکی از بابهای بیت المقدس است که معروف به باب حطه است. در پایان آیه اضافه می‌کند برای افراد پاک و نیکوکار علاوه بر مغفرت و بخشش گناهان، اجر دیگری نیز اضافه خواهیم داد (و سنزید المحسنین). ۶ - پانویس۷ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۴۳، برگرفته از مقاله «آداب ورود به بیت المقدس». رده‌های این صفحه : بیت المقدس | موضوعات قرآنی
|