زمان تقریبی مطالعه: 9 دقیقه
 

آثار نزول قرآن (قرآن)





آثار نزول قرآن‌ با توجه به آیات قرآن عبارتند از:


۱ - افزايش ايمان‌



نزول آيات و سوره‌های قرآن، مايه فزونى ایمان مؤمنان:
وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ.

۲ - افزايش پليدى‌



نزول قرآن، سبب افزايش پليدى بیماردلان:
وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ‌ وَ أَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَتْهُمْ رِجْساً إِلَى رِجْسِهِمْ وَ ماتُوا وَ هُمْ كافِرُونَ.

۳ - افزايش خسارت‌



نزول قرآن، موجب افزايش خسارت ظالمان:
وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَساراً.

۴ - افزايش طغيانگرى‌



نزول قرآن، سبب افزايش طغیانگری اهل‌کتاب:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ.

۴.۱ - طغیان یهود


نزول قرآن، مايه ازدياد طغیان یهود:
وَ قالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً وَ أَلْقَيْنا بَيْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ كُلَّما أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ.

۵ - افزايش كفر اهل كتاب‌



نزول قرآن بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله سبب ازدياد کفر اهل‌کتاب:
قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَ لَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ.

۶ - بشارت مؤمنان‌



بشارت مؤمنان به يكديگر، در پى نزول سوره‌اى از قرآن:
وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزادَتْهُمْ إِيماناً وَ هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ.

۷ - تحصيل تقوا



تعالیم قرآن، زمينه‌اى براى تحصيل تقوا:
۱. وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا وَ صَرَّفْنا فِيهِ مِنَ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْراً.
۲. وَ لَقَدْ ضَرَبْنا لِلنَّاسِ فِي هذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ‌ قُرْآناً عَرَبِيًّا غَيْرَ ذِي عِوَجٍ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ.

۸ - تذكر



تعاليم و معارف قرآن، زمينه‌اى براى تذکر و عبرت:
۱. وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا وَ صَرَّفْنا فِيهِ مِنَ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْراً.
۲. لِنَجْعَلَها لَكُمْ تَذْكِرَةً وَ تَعِيَها أُذُنٌ واعِيَةٌ.
۳. إِنَّ هذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلى‌ رَبِّهِ سَبِيلًا.
۴. كَلَّا إِنَّهُ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ.
۵. إِنَّ هذِهِ تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شاءَ اتَّخَذَ إِلى‌ رَبِّهِ سَبِيلًا.
۶. كَلَّا إِنَّها تَذْكِرَةٌ فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ.

۹ - حمد خدا



نزول قرآن بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله مقتضى حمد خداوند:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ عَلى‌ عَبْدِهِ الْكِتابَ وَ لَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً.

۱۰ - خشوع‌



••• قرآن، زمينه‌ساز خشوع دلهاى مؤمنان
[۲۱] برای توضیح بیشتر رجوع شود به مقاله خشوع در برابر قرآن (قرآن).
:
أَ لَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِ‌ ... مقصود از «ما نزل من الحق» قرآن است.

••• نزول قرآن، زمينه‌اى براى خشوع مردم:
لَوْ أَنْزَلْنا هذَا الْقُرْآنَ عَلى‌ جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ.

۱۱ - رحمت‌



••• نزول قرآن بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، مايه رحمت براى اهل ایمان:
۱. وَ لَقَدْ جِئْناهُمْ بِكِتابٍ فَصَّلْناهُ عَلى‌ عِلْمٍ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۲. وَ إِذا لَمْ تَأْتِهِمْ بِآيَةٍ قالُوا لَوْ لا اجْتَبَيْتَها قُلْ إِنَّما أَتَّبِعُ ما يُوحى‌ إِلَيَّ مِنْ رَبِّي هذا بَصائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۳. يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ‌ قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ.
۴. لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى‌ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۵. وَ ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۶. وَ يَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِكَ شَهِيداً عَلى‌ هؤُلاءِ وَ نَزَّلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً وَ بُشْرى‌ لِلْمُسْلِمِينَ.
۷. أَ وَ لَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْكِتابَ يُتْلى‌ عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَرَحْمَةً وَ ذِكْرى‌ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.

••• نزول قرآن، راهى براى جلب رحمت الهی:
۱. وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.
۲. أَوْ تَقُولُوا لَوْ أَنَّا أُنْزِلَ عَلَيْنَا الْكِتابُ‌ ... فَقَدْ جاءَكُمْ بَيِّنَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ ....
۳. لَقَدْ كانَ فِي قَصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لِأُولِي الْأَلْبابِ ما كانَ حَدِيثاً يُفْتَرى‌ وَ لكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ تَفْصِيلَ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ.
۴. وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ لا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَساراً.
۵. إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَقُصُّ عَلى‌ بَنِي إِسْرائِيلَ أَكْثَرَ الَّذِي هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ‌ وَ إِنَّهُ لَهُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ.
۶. إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرادُّكَ إِلى‌ مَعادٍ قُلْ رَبِّي أَعْلَمُ مَنْ جاءَ بِالْهُدى‌ وَ مَنْ هُوَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ‌ وَ ما كُنْتَ تَرْجُوا أَنْ يُلْقى‌ إِلَيْكَ الْكِتابُ إِلَّا رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُونَنَّ ظَهِيراً لِلْكافِرِينَ.
۷. هُدىً وَ رَحْمَةً لِلْمُحْسِنِينَ.
۸. هذا بَصائِرُ لِلنَّاسِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ.

۱۲ - رفع حرج از حضرت محمّد



نزول قرآن بر پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله زمينه بر طرف شدن سختيها و ناراحتيها از پيامبر:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ عَلى‌ عَبْدِهِ الْكِتابَ وَ لَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً.

۱۳ - سرور



نزول قرآن مايه شادمانی مؤمنان:
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ‌ قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ.

۱۳.۱ - بهتر از دارایی‌های دنیا


شادمانى مؤمنان در نتيجه نزول قرآن بهتر از تمام امكانات و دارايى‌هاى دنیا:
يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ شِفاءٌ لِما فِي الصُّدُورِ وَ هُدىً وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ‌ قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ.

۱۳.۲ - شادی مؤمنان اهل‌کتاب


نزول قرآن، موجب خشنودى و شادمانى مؤمنان اهل کتاب:
وَ الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَفْرَحُونَ بِما أُنْزِلَ إِلَيْكَ وَ مِنَ الْأَحْزابِ مَنْ يُنْكِرُ بَعْضَهُ قُلْ إِنَّما أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ وَ لا أُشْرِكَ بِهِ إِلَيْهِ أَدْعُوا وَ إِلَيْهِ مَآبِ.

۱۴ - هدايت‌



نزول قرآن، هدایت كننده انسانها به صراط مستقیم:
۱. يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ كَثِيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ‌ يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ يَهْدِيهِمْ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ.
۲. الر كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلى‌ صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ.
۳. إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَ يُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً كَبِيراً. معناى «يهدى للتى هى اقوم» اين است كه قرآن هدايت مى‌كند به دیانت و ملت و طريقه‌اى كه استقامت آن شديدتر است.
۴. لَقَدْ أَنْزَلْنا آياتٍ مُبَيِّناتٍ وَ اللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ.
۵. قالُوا يا قَوْمَنا إِنَّا سَمِعْنا كِتاباً أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‌ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَ إِلى‌ طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ.
۶. إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعالَمِينَ‌ لِمَنْ شاءَ مِنْكُمْ أَنْ يَسْتَقِيمَ.

۱۴.۱ - هدایت اهل‌کتاب


نزول قرآن، هدايت كننده اهل كتاب به صراط مستقيم:
يا أَهْلَ الْكِتابِ قَدْ جاءَكُمْ رَسُولُنا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَثِيراً مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَعْفُوا عَنْ‌ كَثِيرٍ قَدْ جاءَكُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ وَ كِتابٌ مُبِينٌ‌ يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ يَهْدِيهِمْ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ.

۱۴.۲ - دیدگاه عالمان به خدا


نزول قرآن، هدایتگر به صراط مستقيم، از ديدگاه عالمان به خدا و آيات او:
وَ يَرَى الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ هُوَ الْحَقَّ وَ يَهْدِي إِلى‌ صِراطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ.

۱۵ - عناوین مرتبط



نقش آیات خدا (قرآن)، فلسفه نزول قرآن (قرآن).

۱۶ - پانویس


 
۱. توبه/سوره۹، آیه۱۲۴.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۱۲۴.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۱۲۵.    
۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۲.    
۵. مائده/سوره۵، آیه۶۸.    
۶. مائده/سوره۵، آیه۶۴.    
۷. مائده/سوره۵، آیه۶۸.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۱۲۴.    
۹. طه/سوره۲۰، آیه۱۱۳.    
۱۰. زمر/سوره۳۹، آیه۲۷.    
۱۱. زمر/سوره۳۹، آیه۲۸.    
۱۲. طه/سوره۲۰، آیه۱۱۳.    
۱۳. حاقّه/سوره۶۹، آیه۱۲.    
۱۴. مزمّل/سوره۷۳، آیه۱۹.    
۱۵. مدّثر/سوره۷۴، آیه۵۴.    
۱۶. مدّثر/سوره۷۴، آیه۵۵.    
۱۷. انسان/سوره۷۶، آیه۲۹.    
۱۸. عبس/سوره۸۰، آیه۱۱.    
۱۹. عبس/سوره۸۰، آیه۱۲.    
۲۰. کهف/سوره۱۸، آیه۱.    
۲۱. برای توضیح بیشتر رجوع شود به مقاله خشوع در برابر قرآن (قرآن).
۲۲. حدید/سوره۵۷، آیه۱۶.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۳۵۸.    
۲۴. حشر/سوره۵۹، آیه۲۱.    
۲۵. اعراف/سوره۷، آیه۵۲.    
۲۶. اعراف/سوره۷، آیه۲۰۳.    
۲۷. یونس/سوره۱۰، آیه۵۷.    
۲۸. یونس/سوره۱۰، آیه۵۸.    
۲۹. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۱۱.    
۳۰. نحل/سوره۱۶، آیه۶۴.    
۳۱. نحل/سوره۱۶، آیه۸۹.    
۳۲. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۵۱.    
۳۳. انعام/سوره۶، آیه۱۵۵.    
۳۴. انعام/سوره۶، آیه۱۵۷.    
۳۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۱۱.    
۳۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۲.    
۳۷. نمل/سوره۲۷، آیه۷۶.    
۳۸. نمل/سوره۲۷، آیه۷۷.    
۳۹. قصص/سوره۲۸، آیه۸۵.    
۴۰. قصص/سوره۲۸، آیه۸۶.    
۴۱. لقمان/سوره۳۱، آیه۳.    
۴۲. جاثیه/سوره۴۵، آیه۲۰.    
۴۳. کهف/سوره۱۸، آیه۱.    
۴۴. یونس/سوره۱۰، آیه۵۷.    
۴۵. یونس/سوره۱۰، آیه۵۸.    
۴۶. یونس/سوره۱۰، آیه۵۷.    
۴۷. یونس/سوره۱۰، آیه۵۸.    
۴۸. رعد/سوره۱۳، آیه۳۶.    
۴۹. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۵۰. مائده/سوره۵، آیه۱۶.    
۵۱. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۱.    
۵۲. اسراء/سوره۱۷، آیه۹.    
۵۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۶، ص ۶۱۸.    
۵۴. نور/سوره۲۴، آیه۴۶.    
۵۵. احقاف/سوره۴۶، آیه۳۰.    
۵۶. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۷.    
۵۷. تکویر/سوره۸۱، آیه۲۸.    
۵۸. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۵۹. مائده/سوره۵، آیه۱۶.    
۶۰. سبأ/سوره۳۴، آیه۶.    


۱۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۳، ص۱۸۹، برگرفته از مقاله «آثار نزول قرآن».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نزول قرآن




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.