دانشنامه

از دانشنامه‌ی اسلامی

تعریف دانشنامه

«دانشنامه» در اصطلاح به «نامه‌ای حاوی دانش و علم و نامه‌ای که در آن از دانش، سخن رفته باشد» گفته می‌شود و آن را ملخصی از اطلاعات وآگاهی‌های دقیق، متقن و روزآمد در همه رشته‌های بشری یا رشته‌ای خاص دانسته‌اند که پژوهشگر برای یافتن پاسخ سؤال خود در اولین گام به آن‌ها مراجعه می‌کند و کلید کار خود را از این طریق بدست می‌آورد.

البته چنین مجموعه‌ای هرگز پاسخ نهایی را در اختیار پژوهشگر قرار نمی‌دهد؛ زیرا در دانشنامه اهم مطالب مربوط به موضوعات و مباحث مورد اختلاف و دیدگاه‌های گوناگون مطرح می‌شود و مراجع و منابع دست اولی که محقق می‌تواند در گام بعدی به آن‌ها مراجعه کند، ذکر می‌شود. بنابراین دانشنامه، راهنما و جهت‌دهنده‌ و یاری‌رسان پژوهنده، برای سیر در جاده ‌تحقیق است.

رسالت‌ها و نقش‌های دانشنامه

  • 1. ملخصی از اطلاعات وآگاهی‌های دقیق، متقن و روزآمد.
  • 2. ایفاکننده نقش اولین پاسخگو به سوال پژوهشگر.
  • 3. ایفاکننده نقش راهنما به منابع موضوع.

مسئولیت‌های نویسنده در دانشنامه

  • الف) منبع‌شناسی در موضوع تحقیق.
  • ب) شناسائی و گمانه‌زنی اولین پرسش‌هایی که معمولاً برای پژوهشگران در زمینه عنوان مقاله مطرح می‌شود.
  • ج) مطالعه منابع اصلی موضوع و نوشتن مقاله بر اساس آن‌ها.
  • د) راهنمایی به منابع در پانویس یا متن.