مصرف زكات

از دانشنامه‌ی اسلامی

مصرف زكات در هشت مورد است كه مى توان آن را در تمام يا برخى از اين موارد مصرف كرد:

  • 1- فقير؛ و آن كسى است كه درآمد يا موجودى وى كمتر از خرج سالانه خود و خانواده اش باشد.
  • 2- مسكين؛ و آن كسى است كه به كلى درمانده و بينوا باشد.
  • 3- كسى كه از طرف امام عليه السلام يا نايب او مأمور جمع‌آورى، نگهدارى و توزيع زكات است.
  • 4- براى الفت دادن دل ها به اسلام و مسلمانان؛ مانند غيرمسلمانان كه اگر به آن‌ها كمكى بشود، به دين اسلام مايل مى شوند يا در جنگ با مسلمانان كمک مى كنند.
  • 5- آزادكردن بردگان.
  • 6- بدهكارى كه نمى تواند قرض خود را بدهد.
  • 7- در راه خدا، يعنى در كارهايى كه نفع آن به عموم مى رسد و مورد رضايت خداست، مانند ساختن جاده، پل، مسجد و مدرسه.
  • 8- مسافرى كه در سفر درمانده است و خرج برگشت به وطن را ندارد، هر چند در وطن خود فقير نباشد.

يك نكته: آيا فردى كه زكات بر او واجب شد خود مى تواند آن را به مصارف هشتگانه بالا برساند يا مصرف آن در يكى از آن‌ها بايد با اجازه مجتهد يا ولی فقیه باشد؟

جواب: افضل بلكه احتیاط آن است كه در زمان غیبت، زكات را به (ولى) فقيه بدهند، به ويژه وقتى كه آن را مطالبه كند؛ زيرا او به موارد مصرف زكات آشناتر است؛ اگر چه دادن زكات به (ولى) فقيه واجب نيست، مگر وقتى كه حكم كند كه به خاطر مصلحت اسلام و مسلمانان به او بپردازند كه در اين صورت، پيروى از او واجب است هر چند مقلد او نباشد.

پانویس

  1. احكام اسلامى، ص 220.
  2. تحريرالوسيله، ج 1، ص 342-343، مسأله 5.